ᠬᠠᠷᠷᠢ ᠫᠣᠲ᠋ᠠᠲ᠋ᠧᠷ ᠪᠠ ᠠᠽᠺᠠᠪᠠᠨ ᠤ ᠬᠤᠷᠢᠭᠳᠠᠯ Word ᠵᠣᠬᠢᠶᠠᠯᠴᠢ᠄ J. K. Rowling

1 2 Харри Поттер ба Азкабаны хоригдол Зохиолч: J. K. Rowling http://www.jkrowling.com/ Орчуулагч: Asuult Forum-ийн гишүүн CROFT http://forum.asuultserver.com Эмхэтгэл, хөрвүүлэлт: Б.Болдхүү Имэйл: bxbenny@gmail.com Блог: http://www.boldkhuu.com Facebook: http://facebook.com/bxbenny Twitter: http://twitter.com/bxbenny Эхийг Asuult Forum-аас авав. 3 ГАРЧИГ БҮЛЭГ 1: УУЛИЙН ШУУДАН 4 БҮЛЭГ 2: НАГАЦ ЭГЧ МАРЖИЙН ТОМ АЛДАА . 13 БҮЛЭГ 3: ХӨЛӨГ БААТРЫН АВТОБУС . 24 БҮЛЭГ 4: ЦООРХОЙ ТОГОО . 36 БҮЛЭГ 5: ДЕМЕНТОР . 50 БҮЛЭГ 6: ХУМС БА ЦАЙНЫ НАВЧ . 69 БҮЛЭГ 7: ХУВЦАСНЫ ШҮҮГЭЭН ДЭХ БОГГАРТ 89 БҮЛЭГ 8: ТАРГАН ХАТАГТАЙН ЗУГТАЛТ 102 БҮЛЭГ 9: ГУНИГТАЙ ЯЛАГДАЛ 117 БҮЛЭГ 10: ТОНУУЛЧНЫ ГАЗРЫН ЗУРАГ 131 БҮЛЭГ 11: АЯНГА . 149 БҮЛЭГ 12: ПАТРОНУС 164 БҮЛЭГ 13: ГРИФФИНДОР КОГТЕВРАНЫ ЭСРЭГ 179 БҮЛЭГ 14: СНЕГГИЙН ӨС ХОНЗОН 191 БҮЛЭГ 15: ЭЦСИЙН ТЭМЦЭЭН 206 БҮЛЭГ 16: ПРОФЕССОР ТРЕЛОНИГИЙН ЗӨГНӨЛ . 223 БҮЛЭГ 17: ХАРХ, МУУР, НОХОЙ 236 БҮЛЭГ 18: СОЛИОТ, ТЭНҮҮЛЧ, ШҮДЭТ, СҮҮЛТ . 248 БҮЛЭГ 19: ВОЛДЕМОРТЫН ЗАРЦ . 254 БҮЛЭГ 20: ДЕМЕНТОРЫН ҮНСЭЛТ 269 БҮЛЭГ 21: ГЕРМИОНАГИЙН НУУЦ 275 БҮЛЭГ 22: АХИАД УУЛИЙН ШУУДАН . 297 4 БҮЛЭГ 1: УУЛИЙН ШУУДАН Харри Поттер бол ер бусын хүү байлаа. Нэгдүгээрт тэр зуны амралтыг жилийн бусад үеүүдээс илүүтэй үзэн яддаг байлаа. Хоѐрдугаарт зуны даалгавараа бүх хүнийг унтсан хойно шөнө хийх дуртай байв. Хамгийн гол нь Харри Поттер бол шидтэн байсан юм. Хэдийн шөнө дунд болжээ. Харри хөнжилдөө толгойгоо шургуулаад доошоо харан хэвтэж байв. Нэг гартаа дэнлүү барьж харин дэрэн дээр нь арьсан хавтастай зузаан ном ︵Батильда Бэгшот «︔ Ид шидийн түүх»︔︶ дэлгээстэй хэвтэж байв. Харри хөмсгөө өргөөд бүргэдийн өдөн үзгээрээ мөр дагуулан «︔ XIV зууны үед шуламуудыг шатааж байсан нь утга учиргүй зүйл байсан юм»︔ гэдэг зохион бичлэгэндээ иш татчихмаар үг хайлаа. Үзэг хуудасны эхний мөрөн дээр тогтов. Аан, энэ л хэрэгтэй байж. Харри хамар дээрээ унаж ирсэн нүдний шилээ засаад хуудсыг дэнлүүний гэрэлд ойртуулан уншлаа. Дундад зууны үеийн шидгүй хүмүүс ︵магл юмуу эгэлчүүд гэвэл илүү зохимжтой︶ ид шидээс их айдаг байсан ч шидтэнгүүдийг сайн ялган таньж чаддаггүй байжээ. Заримдаа тэд тохиолдлоор жинхэнэ шидтэн, шулмуудыг барьж аван шатаадаг байсан ч тэдэнд гал аймшигтай биш гэдгийг мэддэггүй байна. Тэд дөл хөлдөөх шид хэрэглээд өвдөж буй мэт дүр үзүүлэн орилдог байна. Үнэн хэрэгтээ огт өвддөггүй бөгөөд гижигдэж байгаа юм шиг таатай мэдрэмж төрдөг байжээ. Венделин Вейрд түүдэг гал дээр ингэж шатах их дуртай байсан бөгөөд дөчин долоон удаа зүсээ өөрчилж маглуудын гарт өөрийгөө барьж өгсөн байна. Харри үзгээ шүдэндээ зуугаад дэрэн дороос хуйлаастай илгэн цаас, бэхийн сав гаргаж ирлээ. Тэрбээр болгоомжтойгоор савыг онгойлгон үзгээ дүрээд бичих зуураа үргэлж чимээ анирдаж байв. Гэнэт Дурслийнхний хэн нэг нь угаалгын өрөө орох замдаа үзэгний чахрах чимээг сонсчихвол яах вэ︖ Тэгвэл Харри зуны амралт дуустал шатны дорх хонгилд хоригдох хэрэг гарна. Улаан модон гудамжны дөрвөн тоотод амьдран суудаг Дурслийнхан Харригийн цорын ганц хамаатан байсан юм. Харри тэдэнтэй зуны амралтаа өнгөрүүлдэг бөгөөд энэ нь түүний хувьд жинхэнэ там болдог байв. Нагац ах Вернон болон Петунья эгч тэдний хүү Дадли нар дундад зууны хүмүүсээс дутуугүй ид шидээс чөмгөндөө хүртэл айна. Харригийн нас барсан эцэг эх нь жинхэнэ шидтэнгүүд байсан учраас тэдний нэр энэ гэрт хориотой байдаг юм. Харри өөрөө ч эртнээс тийм ч таатай амьдралыг туулаагүй билээ. Хэрвээ хүүд ширүүн хандах юм уу, өршөөл үзүүлэхгүй муухай хандах юм бол ид шидээ гээнэ гэж Дурслийнхан боддог байв. Гэхдээ шидтэнд эгэлчүүд муу зүйл хийж чадахгүй. Дурслийнхан хэн нэг нь зээг нь сүүлийн хоѐр жил ид шидтэний Хогвартс сургуульд сурдгийг мэдчихгүй байгаа гэж их айдаг байв. Ийм учраас л Харриг амралтаараа ирэхэд бүх шидэт хэрэгслүүдийг ︵сурах бичиг, шидэт саваа, тогоо болон шүүр︶ нь хураан аваад шатны дорх хонгилд хийгээд цоожилчихсон аж. Бас түүнийг хөршүүдтэйгээ ярихыг хоригложээ. 5 Харри хөршүүдтэйгээ ярьдаггүй учир энэ нэг их асуудал болсонгүй. Харин сурах бичиг байхгүй нь жинхэнэ асуудал боллоо. Амралтаар нь ямар их хүнд даалгаварууд өгсөн гээч. Тэдний нэг болох агшаагч хорны тухай зохион бичлэгийг Харригийн дургүй багш профессор Северус Снегг өгчээ. Харри сургуульдаа даалгавараа хийлгүй очвол таагүй явдал учрах болно. Бүтэн сарын турш анги шидгүйгээр гараараа цэвэрлэх хэрэг гарна. Тэгэхээр ямар ч л гэсэн сурах бичгээ авах хэрэгтэй. Тэр амралтын эхний долоо хоногт л боломжийг ашиглажээ. Вернон ах нь шинэ машин худалдан аваад гэр бүлийнхэнтэйгээ цэцэрлэгт худалдаж авсан зүйлээ сонирхож байлаа. Тэдний баяртай дуу Улаан модон гудамжаар хадах нь ямар гайхамшигтай машинтайг нь хөршүүд нь мэдээсэй гэж хүссэн мэт. Харри энэ агшинд доошоо бууж сүлбээр зүүгээр хонгилын түгжээг онгойлгон чемоданаасаа хэдэн ном аваад орныхоо дор нуув. «︔ Хамгийн гол нь Дурслийнханд шөнө хичээлээ хийж байгаагаа мэдэгдэхгүйн тулд орны даавуун дээр бэх дусааж болохгүй»︔ гэж өрөөндөө ороод санаа амран өөртөө хэлжээ. Гэсэн ч Харригийн сэтгэл санаа тайван бус байв. Тэр нагац ах, эгч хоѐроо уурлуулахаас эмээж байлаа. Тэд Рон түүн рүү жинхэнэ шидтэн шиг утсаар ярихад нь ихээхэн уурласан юм. Рон Уизли бол Харригийн хамгийн сайн анд байлаа. Рон шидтэний гэр бүлд төрж өссөн бөгөөд Харригийн мэдэхээс ч олон сонирхолтой зүйлийн талаар мэддэг юм. Харин утсаар хэзээ ч ярьж үзээгүй билээ. Тэрбээр уйдсандаа маглуудын бүтээлийг ашиглахаар шийджээ. Гай болоход харилцуурыг Вернон ах авлаа. - Байна уу. Вернон Дурсль сонсож байна. Тэр үед өрөөнд байсан Харри Роны дууг сонсоод хөшчихлөө. - Байна уу︕ Байна уу︕ Намайг сонсож байна уу︖︕ Надад Харри Поттер хэрэгтэй байна︕︕︕ Рон хэтэрхий чанга орилсон болохоор Вернон ах цочсондоо золтой л харилцуураа унагасангүй. Түүний царайд уур хилэн тодорчээ. Харри бүр айж эхлэв. - Хэн ярьж байна︖ Таньд хэн хэрэгтэй юм бэ︖ гэх нагац ахынх нь дуу харилцуурт нүргэлэв. - Рон Уизли байна︕︕︕ Харригийн сургуулийнх нь анд байгаа юм︕︕︕ гэж Рон нагац ахыг нь сонсохгүй байгаа гэж бодсон аятай цэнгэлдэх хүрээлэнгийн хөгжөөн дэмжигч шиг хашгирчээ. Вернон ахын жижигхэн нүд хөшчихсөн зогсож буй Харри дээр тогтов. - Энд ямар ч Харри Поттер байхгүй︕ Ойлгов уу︕ Чиний ямар сургуулийн тухай яриад байгааг чинь мэдэхгүй байна︕ Дахиж битгий утасдаарай︕ Манай гэрийнхнээс 6 хол байгаарай︕ гэж Вернон ах харилцуурыг дэлбэрэх нь гэж айсан маягтай чихнээсээ холдуулж байгаад Роноос дутуугүй ориллоо. Тэгээд харилцуураа хортой аалз мэт чулуудав. Дараа нь хамгийн муу зүйл боллоо доо. - Чи манай дугаарыг өөр шигээ хүмүүст өгч чаддаг байна︕︕︕ гэж тэр шүлсээ үсчүүлэн Харри руу архирлаа. Энэ дуудлагын дараа Харрийн байдал улам хүнд боллоо. Андуудаас нь ямар ч сураг ажиг алга. Рон Харриг асуудалд орсныг мэдсэн бололтой ахин утасдсангүй. Бас Харригийн өөр нэг сайн анд болох Гермионад утасдаж болохгүй гэж анхааруулсан бололтой холбоо барьсангүй. Харамсалтай нь Гермиона маглуудын гэр бүлээс гаралтай болохоор утас ашиглаж чадах байснаас гадна Хогвартст сурдаг гэдгээ хэлэхгүй байсан биз. Тэрбээр хоѐрдугаар дамжааныхаа хамгийн шилдэг сурагч байсан юм. Тэр андуудынхаа талаар бүтэн таван долоо хоног сонссонгүй. Энэ зун урьд урьдынхаас илүү муу байлаа. Гэсэн ч бага зэрэг сайн зүйл боллоо. Вернон ах шөнийн цагаар Хэдвигийн торыг онгойлгон анд гаргахыг зөвшөөрчээ. Харри найзууддаа захиа илгээхгүй гэж ам өгсөн болохоор нагац ах нь зөвшөөрсөн хэрэг. Гол учир нь Хэдвиг торонд түгжээтэй байхдаа хэт шуугиантай байсанд оршино. Харри Венделин Вейрдийн тухай бичиж дуусаад ахиад л чимээ чагнав. Харанхуй байшинд нам гүм байлаа. Зөвхөн тарган Дадлигийн хурхирах дуу л сонсогдоно. Их орой болсон байх гэж Харри бодов. Түүний нүд ядарсандаа өөрийн эрхгүй анилдаж байлаа. Магадгүй зохион бичлэгээ маргааш үргэлжлүүлж болох шүү дээ. Тэр бэхийн саваа хаагаад орон дороосоо хуучин дэрний уут гаргаж ирээд дэнлүү, Ид шидийн түүх, зохион бичлэг, үзэг, бэхийн саваа хийлээ. Орны дор байгаа шалны сул хавтан дор бүх нуудаг зүйлс нь багтах аж. Тэр босч суниагаад шүүгээн дээрх тод гэрэлтэй цагийг харлаа. Шөнийн нэг цаг болж байв. Тэр үүнийг яаж мартаж чаддаг байна аа︖ Түүнд арван гурван нас хүрээд хэдийн цаг болж байв. Харригийн өөр нэгэн онцгой зүйл бол төрсөн өдөртөө тийм ч дуртай биш явдал юм. Энэ өдөр түүнд хэзээ ч баяр хүргэсэн ил захидал ирж байсангүй. Сүүлчийн хоѐр жил Дурслийнхан түүнд ямар ч төрсөн өдөр байхгүй мэт дүр эсгэж байлаа. Энэ удаад ч санахгүй байгаа гэдэгт тэр огт эргэлзсэнгүй. Харри харанхуй өрөөн дундуур алхан Хэдвигийн хоосон торны дэргэдүүр өнгөрөөд цонхоо онгойлголоо. Тэрбээр цонхны тавцан дээгүүр бөхийгөөд шөнийн хүйтэн агаарыг таатай амьсгалав. Хэдвиг хоѐр шөнө ирсэнгүй. Түүнийг хаа нэг тийш удтал нисэн алга болоод буцаж ирдэгт Харри дассан болохоор үүнд санаа зовсонгүй. Гэхдээ түүнийг удахгүй буцаад ирнэ гэж найдаж байв. Тэр энэ байшин дотор Харрийг хараад цочирдон уурсдаггүй цорын ганц амьтан билээ. 7 Харри үеийнхнээсээ жижигхэн туранхай харагддаг хэдий ч өнгөрсөн жил хэдэн инч өсчээ. Хөө шиг хар үс нь ямагт арзайж, маргад ногоон нүд нь дугуй шилнийхээ цаанаас гялалзана. Харин духан дээр нь цахилгаантай адил сорви байдаг юм. Харри хүүхэд байхдаа нагац эгчээсээ энэ сорвины тухай асуудаг байлаа. «︔ Чи нэг ойтой байхдаа эцэг эхийнхээ хамт автомашины осолд орсон юм. Миний дүү болон түүний нөхөр үрэгдэж харин чи амьд үлдсэн. Түүнээс л сорвитой болсон юм»︔ гэж нагац эгч нь хэлжээ. Гэхдээ энэ худал байлаа. Лили болон Жеймс Поттер хоѐр авто машины ослоор үрэгдээгүй юм. Тэднийг энэ зууны хамгийн аугаа хар шидтэн болох лорд Волдеморт алжээ. Тэр бас Харриг алахыг хүссэн авч хараал жатга өөрт нь эргэн тусаж үхээгүй хэдий ч тэмцэж чадахааргүй болжээ. Тийм учраас л Хар Лорд хүчээ алдаж зугтаж явах болсон юм. Зөвхөн Харригийн духан дээр үлдсэн сорви л тэр өдрийг санагдуулах ажээ. Хогвартсад тэр Волдеморттой хоѐр удаа нүүр тулан учирсан билээ. «︔ Ямар ч л гэсэн арван гурван нас хүрлээ︕ »︔ гэж Харри сүүлчийн удаа Хар Лордтой тулгарснаа санаад өөрийгөө урамшуулав. Харри цонхны дэргэд зогсон Хэдвиг хошуундаа үмхий хулгана зуусаар магтаал сонсохоор нисэн ирж байна гэж төсөөлөв. Үнэхээр нисээд ирэх юм биш байгаа даа︖ Харри цонхоор харлаа. Үгүй дээ. Зөвхөн байшингийн дээрх тэнгэрт одод гялалзан, гудамжны дэнлүү асан гийгүүлнэ. Гэхдээ тэнд юу байна вэ︖ Сарны алтлаг туяанд хачирхалтай амьтан тодрон үзэгдэв. Тэр ойртох тусмаа илүү том болж байлаа. Шуудхан Харри руу нисч байсан учраас тэр хөшжээ. Бүр ойртоод ирлээ. Тэр айсандаа цонхоо хаах гэсэн боловч далавчтай мангасыг гудамжны дэнлүү гийгүүлэхэд юу болохыг нь мэдэж үсрэн холдлоо. Цонхоор хоѐр ууль гурав дахиа дамжлан орж ирлээ. Харваас сайнгүй байгаа нь илт. Уульнууд орон дээр болгоомжтой газардан ухаан алдсан шувууг тавилаа. Том саарал ууль дээш харан хөдөлгөөнгүй хэвтэнэ. Сарвуунд нь том илгээмж уяжээ. Энэ чинь Уизлигийн гэр бүлийн Сум байна шүү дээ. Харри ууль руу гүйн очоод уяаг тайлан илгээмжийг авч Хэдвигийн торонд оруулав. Сум сүүмгэр нүдээ нээгээд талархсаны тэмдэг болгон сулхан гууглаад ус ховдоглон уулаа. Харри үлдсэн уульнууд руу эргэв. Тэдний нэг болох том цасан цагаан өнгөтэй эмэгчин ууль түүний Хэдвиг байлаа. Тэр бас хоосон эргэж ирээгүй байв. Харри ачааг уулиас авахад Хэдвиг талархан хацрыг нь аяархан тоншлоо. Дараа нь далавчаа дэлгэн Сумын хажууд суув. Харри гурав дахь үзэсгэлэнтэй шаргал уулийг танихгүй байсан боловч хаанаас ирснийг нь ганц хараад мэджээ. Авчирсан захидал дээр нь Хогвартсын сүлд тэмдэг 8 байлаа. Харри түүнээс хуйлаасыг авахад ууль албархуу өд сөдөө өрвийлгөөд онгорхой цонхоор шөнийн тэнгэр лүү нисэн одлоо. Харри орон дээр суугаад Сумын авчирсан илгээмжийг авч боодлыг нь задлаад алтан үсгээр баяр хүргэсэн ил захидлын дугтуйг харлаа. Амьдралдаа анх удаа Харри ил захидал авчээ. Тэрбээр чичирсэн гараараа дугтуйг задлахад захидал, сонины хайчилбар хоѐр уналаа. Хайчилбарыг «︔ Өдөр тутмын Зөнч»︔ сониноос авсан бөгөөд хар цагаан цагаан зурган дээрх хүмүүс хөдөлж байв. Харри хайчилбарыг тэнийлгэн уншлаа. ИД ШИДТЭНИЙ ЯАМНЫ АЖИЛТАН ГОЛ ШАГНАЛ ХОЖЛОО Ид шидийн яамны эгэлчүүдийн бүтээлийг хууль бусаар ашиглахтай тэмцэх хэлтсийн Артур Уизли «︔ Өдөр тутмын зөнч»︔ сониноос жил болгон явуулдаг сугалааны гол шагналыг хожжээ. Бид зуны амралтаар Египетэд байдаг том хүү дээрээ очихдоо мөнгөө зарцуулах болно. Манай хүү Билл Гринготтс банкинд шившлэг цуцлагчаар ажилладаг юм гэж манай сурвалжлагчид баярлаж хөөрсөн ноѐн Уизли мэдэгдсэн байна. Уизлигийн гэр бүл Египетэд бүтэн сарын турш амраад хичээлийн шинэ жил эхлэхээс өмнөх ирэх юм байна. Уизлигийн таван хүүхэд нь Хогвартс сургуульд сурдаг ажээ. Харри Уизлигийн гэр бүлийн есөн гишүүн египетийн аварга том пирамидийн өмнө инээмсэглэн гараа даллан зогсч буй амьд зурагнаас нүдээ салгаж чадсангүй. Тэд одоохон Улаан модны гудамжны өрөөнд нь харайн орж ирэх гэж буй мэт санагдана. Харри баясан инээмсэглэв. Жижигхэн булцгар хатагтай Уизли, өндөр туранхай ноѐн Уизли хоѐр зургаан хүү, нэг охинтойгоо зогсож харагдана. Тэд бүгдээрээ ︵хар цагаан гэрэл зураг дээр харагдахгүй байв︶ гал шаргал үстэй билээ. Хамгийн голд нь өндөр эв хавгүй Рон Жинни дүүгээ тэврэн зогсоод мөрөн дээр нь Скабберс харх тавиастай харагдана. Ямар сайхан юм бэ. Тэдэнд бөөн алт юунаас ч илүү хэрэгтэй байв. Тэд хичнээн эелдэг сайхан сэтгэлтэй ч ядуу байсан юм . Харриг захиаг уншлаа. Рон юу бичсэн юм бол︖ Сайн уу, Харри. Чамд төрсөн өдрийн мэнд хүргэе︕ Утасны дуудлагын хувьд уучлаарай. Маглуудыг тийм ч их уурлаагүй гэж найдаж байна. Аав хэлэхдээ намайг тэгж чанга хашгирах хэрэггүй байсан гэсэн. Египетэд гайхамшигтай сайхан байна︕ Билл биднийг бунхануудаар дагуулан явсан. Египетийн үхэгсдийг ямар аймшигтай шивлэг хамгаалж байдаг гээч. Ээж бүр Жинниг сүүлчийн пирамид руу ч оруулаагүй. Тэнд зөндөө аймшигтай араг яс байсан︕ Маглууд бунханыг тонох үед хараал үйлчилж эхлэн зарим нь арван гартай болж, заримд нь хоѐр толгой ургасан байсан︕ 9 Би эхэндээ аавыг «︔ Зөнч»︔ сонины гол шагналыг хожсон гэдэгт итгээгүй шүү. Бүхэл бүтэн долоон зуун галлеон︕ Амрахад нилээдгүй мөнгө зарцуулагдсан ч гэлээ эцэг эх маань надад шинэ шидэт саваа авч өгөхөөр амласан. Харри Роны хуучин шидэт саваанд тохиолдсон явдлыг сайн санаж байлаа. Тэр хоѐр Хогвартс руу Уизлигийн гэр бүлийн машинаар нисэн очих үедээ сургуулийн хашаан доторх шажигнуур удыг мөргөн саваа нь хугарсан билээ. Бид хичээлийн шинэ жил эхлэхээс долоо хоногийн өмнө шидэт саваа болон сурах бичиг худалдан авахаар Лондон явах болно. Тэнд уулзах боломж тохиолдох ч юм билүү︖ Маглуудад анхаарал хандуулах хэрэггүй. Лондонд уулзацгаая. Рон Жич: Энэ долоо хоногт Перси Хогвартсаас захидал авсан. Тэр тэргүүний сурагч болон бүх сургуулийн ахлагч болсон. Харри ахин гэрэл зураг руу харлаа. Хогвартсад долоо дахь жилдээ суралцах гэж буй Персигийн байдал албархуу төрхтэй байв. Нямбайлан самнасан үсэн дээрээ малгайгаа догь хэлтийлгэж энгэртээ тэргүүний сурагчийн тэмдэг зүүжээ. Эвэр хүрээтэй нүдний шил нь египетийн наранд гялалзах аж. Харри захиаг тавиад бэлэгнийхээ хайрцагыг нээв. Орой хэсэг нь эргэлддэг жижигхэн шилэн бөмбөлөгтэй адил зүйл гарлаа. Бас Роны зурвас гарав. Харри, энэ бол халаасны вредноскоп. Тэр эргэн тойронд ямар нэгэн муу юмуу, аюултай зүйл болохыг анхааруулан гэрэл нь асан эргэлддэг. Билл хэлэхдээ вредноскопийг жуулчдад зориулсан бэлэг дурсгалын зүйл болохоор найдлагагүй юу ч анхааруулж чадахгүй гэсэн. Учир нь өчигдөр оройны х