《ᠠᠷᠢᠭᠤᠨ ᠨᠣᠮ · ᠬᠠᠭᠤᠴᠢᠨ ᠭᠡᠷ᠎ᠡ》 ᠺᠢᠷᠢᠯ ᠪᠠᠷ

1 ЭХЛЭЛ [1] 1 Эхэнд Б у рхан тэнгэр газры г бүтээжээ. 2 Газар нь ямар ч хэл б эр дүрсгүй, эзгүй хоосон, гү ний гадаргу у дээгүүр нь харан х у й бүрхэж, Б у рхан ы Сүнс усны мандал дээгүүр элин хал ьж байл аа. 3 Тэгээд Б у рхан — Гэрэл бий бол ог︕ гэсэнд гэрэл бий бол ов. 4 Б у рхан ы г харахад тэр гэрэл нь сайхан байв. Б у рхан гэр л ийг харан х у й гаас салгажээ. 5 Б у рхан гэр л ийг өдөр, харан х у й г шө нө хэмээн нэрлэжээ. Үдэш бол оод, өгл өө бол жээ. Тэр нь анхны өдөр бол ой. 6 Б у рхан — Усан дотор огторгу й бий бол ж, усыг уснаас салгаг︕ гэж айлдав. 7 Тийнх ү ү Б у рхан огторгу й г бий бол гоод, огторгу й н дээрх усыг огторгу й н доорх уснаас салгасанд тэр нь ёсоор бол ов. 8 Б у рхан огторгу й г тэнгэр гэж нэрлэжээ. Үдэш бол оод, өгл өө б о лло о. Тэр нь хоёр дахь өдөр бөл гөө. 9 Б у рхан — Тэнгэр ийн доорх ус нэг дор ху ри мтл а гдаж, х уур ай газар ил гараг︕ хэмээсэнд тэр нь ёсоор бол жээ. 10 Б у рхан х уур ай газры г эх газар, ху ри мтл а гдсан усыг дал а й хэмээн нэр л эв. Б у рхан ы г харахад тэр нь сайхан байжээ. 11 Тэгээд Б у рхан — Газар дэл х ий нялх но го о, үрт ур г а мал, үрт жимсний модыг төрөл төрл өөр нь ур г уулаг︕ гэсэнд тэр нь ёсоор бол жээ. 12 Газар дэл х ий нялх но го о, үрт ур г а мал, үрт жимсний модыг төрөл төрл өөр нь ур г уулав. Б у рхан ы г харахад тэр нь сайхан байжээ. 13 Үдэш бол оод, өгл өө б о лло о. Тэр нь гу рав дахь өдөр бол ой. 14 Тэгээд Б у рхан — Өдр ийг ш өн өөс салгахын тулд огторгу й д гэрэл т үүл эгчи д бий бол ог. Эдгээр нь тэмдэг, дөрвөн улир ал, өдөр, жи л үүдэд зори у л агддаг. 15 Тэнг эр огторгу й д гэрэл т үүл эгчи д байж, газар дэлх ийг гийгү ү л эг гэсэнд тэр нь ёсоор бол жээ. 16 Б у рхан илү ү том нь өдри й г, арай жижиг нь шө нийг захи рч байхаар хоёр том гэрэл т үүл эгчи й г бүтээв. Тэр бас одды г бүтээлээ. 17 Б у рхан газар дэлх ийн гэрэл т үүл эхи й н тулд, мөн 18 өдөр, шө нө хоёры г захи рахы н тулд бол он гэр л ийг харан х у й гаас салгахын тулд тэднийг тэнгэр огторгу й д б а йр луулав. 19 Үдэш бол оод, өгл өө б о лло о. Тэр нь дөрөв дэх өдөр бол ой. ЭХЛЭЛ [2] 2 20 Б у рхан — Уснууд амьтдаар дүүрч, жи гүүртэн шув ууд газар дэл х ий дээгүүр, тэнгэр огторгу й гаар нисэг гэв. 21 Тэгээд Б у рхан дал а й тэнгисийн аварга том амьтад х ийгээд усаар дүүрэн үржи н амьдардаг, хөл хөн хөдл өгч аливаа амьтдыг төрөл төрл өөр нь бүтээв. Бас аливаа жи гүүртэн шув ууд ыг төрөл төрл өөр нь бүтээв. Б у рхан ы г харахад тэр нь сайхан байжээ. 22 Б у рхан тэднийг адислаж, — Өсөн төлжиж, үржи н ол ш и рч, дал а й тэнгисийн усыг дүүргэ. Бас жи гүүртэн шув ууд газар дэлх ийд өсөн үржи г хэмээв. 23 Үдэш бол оод, өгл өө б о лло о. Тэр нь тав дахь өдөр бол ой. 24 Б у рхан — Газар дэл х ий амьтдыг төрөл төрл өөр нь бу ю у мал ад г уус, мөл хөгчи д, газры н зэрл эг араатныг төрөл төрл өөр нь бий бол ог хэмээн айлдав. Тэр нь ёсоор бол жээ. 25 Б у рхан газар дэлх ийн зэрл эг араатныг төрөл төрл өөр нь, мал ад г уусыг төрөл төрл өөр нь, газраар мөл хөгч бү гдийг төрөл төрл өөр нь бий бол гов. Б у рхан ы г харахад тэр нь сайхан байжээ. 26 Тэгээд Б у рхан — Бид Өөрсди й н хөө дүр төрхи й н дагу у Өөрсөдтэй г өө адилхан х ү нийг бүтээж, дал а йн загас, огторгу й н шув ууд, мал ад г уус, бүх газар дэл х ий, газраар мөл хөгч бү гдийг тэдэнд захи ру у л ъя хэмээн айлдав. 27 Тэгээд Б у рхан Өөри й н хөө дүр төрхөөр х ү нийг бүтээж, Б у рхан ы дүр төрхөөр эрэгтэй, эмэгтэй х ү нийг бүтээв. 28 Б у рхан тэднийг адислаж, тэдэнд — Өсөн нэмэгдэж, өн өр өтгөн бол ж, газар дэлх ийг дүүргэн, газры г эзэмш︕ Далайн загас, огторгу й н шув ууд х ийгээд газар дэл х ий дээр хөдөл дөг бүх амьтдыг захир хэмээн айлдав. 29 Б у рхан — Газар дэл х ий дээрх үрт ур г а мал, үрт жимсний мод бү гдийг би та нар т өгн ө. Тэр бүхэн та нар ы н хоол хүн с бол н о. 30 Газар дэл х ий дээрх бүх зэрл эг араатан, огторгу й н бүх жи гүүртэн шув ууд, газраар мөл хөгч амьтай бүхэн, аливаа амьтдад ур г а мал но го о бү гдийг хоол хүн с бол гон өгн ө хэмээв. Тэгээд тэр нь ёсоор бол жээ. 31 Б у рхан Өөри й н хөө бүтээсэн бү гдийг харахад нэн сайхан байжээ. Үдэш бол оод, өгл өө бол ов. Тэр нь зу ргаа дахь өдөр бол ой. [2] 1 Ий н хүү тэнгэр газар, бүх юмс бүрэл д эн тогтжээ. 2 Долоо дахь өдөр бол оход Б у рхан Өө р ийн х ийж бүтээсэн ажлаа д уусг а ж, х ийж бүтээсэн ажил нь дууссан учир дол оо дахь өдөртөө Тэрээр амарчээ. 3 Б у рхан дол оо дахь ЭХЛЭЛ [2] 3 өдри й г ерөөж, ариун бол гов. Учир нь Б у рхан Өө р ийн х ийж, бүтээж байсан бүх ажлаа д уусг а ж, энэ өдөр амарсан бил э э. 4 ЭЗЭН Б у рхан тэнгэр газры г бүтээсэн тэр цагт тэнгэр газар бүтээгдсэн нь ийн бол ой. 5 ЭЗЭН Б у рхан газар дэл х ий дээр ху р бороо ору у л аагүй, газар хагал а х хүн байгаагүй учир хээр талд мод бу т хараахан байхгүй, тариалах талбайд ур г а мал но го о арай ургаагүй байжээ. 6 Газар дэлх ийгээс манан бу дан хөөрч, бүх газры н г а д а р г ууг услав. 7 ЭЗЭН Б у рхан тоос ш ороон оос х ү нийг бүтээж, амин амьсгалыг хамраар нь үлээж оруулахад, хүн амьд орш и гч бол жээ. 8 ЭЗЭН Б у рхан дорн о зүгт Еденд цэцэр л эг б а йг уулаад, тэнд өөри й н бүтээсэн х ү нийг авчирж тавьжээ. 9 ЭЗЭН Б у рхан тэнд янз бү р ийн модды г ур г уулсан нь харахад үзэсгэлэнтэй, идэхэд сайхан байв. Тэр цэцэр л эгийн гол ду нд бас амин мод х ийгээд сайн мууг мэдүүл эгч мод байжээ. 10 Еденээс эх авсан нэгэн мөрөн тэр цэцэр л эгийг усалдаг бөгөөд тэндээс бас дөрвөн мөрөн эх аван салжээ. 11 Эх нийх нь Пишон гэдэг нэр тэй бөгөөд алт байдаг. Хавилагийн бүх нутаг дэвсгэр ийг дайран өн гөрн ө. 12 Тэр нутгийн алт нь шижир, тэнд бдел л и у м хэмээх сувд х ийгээд о никс байдаг байжээ. 13 Хоёр дахь мө р ний нэр нь Ги хон гэх бөгөөд Кушийн нутгийг дайран өн гөрн ө. 14 Гурав дахь мө р ний нэр нь Тиг р гэх бөгөөд Ассирийн зүүн талаар урсдаг. Дөрөв дэх мөрөн г Евфр ат гэдэг юм. 15 ЭЗЭН Б у рхан х ү нийг аваад, Еден цэцэр л эгийг арчлуулан сахиулахын тулд тэнд суулг а в. 16 Тэгээд ЭЗЭ Н Б у рхан тэр хүн д тушаан ийнх ү ү өгүүл эв. — Чи энэ цэцэр л эгийн аль ч модны жимсийг дураараа идэж бол н о. 17 Харин чи сайн мууг мэдүүл эгч модны жимснээс огт идэж бол охгүй. Чи түүн ээс идсэн тэр өдөртөө л зайл ш г үй үхн э︕ хэмээн айлдав. 18 ЭЗЭН Б у рхан — Хүн ганцаараа байх нь сайн биш учир Би түүн д тохи рох туслагчийг бүтээе хэмээн айлджээ. 19 ЭЗЭН Б у рхан ш ороогоор хээр талын янз бү р ийн зэрл эг араатан, огторгу й н янз бү р ийн жи гүүртэн шув ууд ыг бүтээж, Адам тэдгээрийг хэрхэн яаж нэр л эх ийг үзэхээр тэднийг түүн д авчирж өгчээ. Тэгээд амьтан бүрд Адамын өгсөн нэр нь тэдний нэр бол жээ. 20 Тэгээд Адам бүх мал ад г уус, тэнгэр огторгу й н жи гүүртэн шув ууд, хээр талын бүх зэрл эг араатанд нэр өгчээ. Харин Адамд тохи рох туслагч ол дсон гүй. 21 ЭЗЭН Б у рхан Адамыг гүн но йр о нд ав туулж, тү ү нийг унтаж байх з уур нь хави ргаас нь нэгийг сугалж аваад, ормы г нь махаар бөгл өжээ. 22 ЭЗЭН Б у рхан Адамаас ЭХЛЭЛ [3] 4 авсан тэр хавиргаараа эмэгтэй хүн бүтээгээд, тү ү нийгээ Адамд авчирж өгөв. 23 Адам — Энэ бол яснаас минь авсан яс, Махнаас минь тасалсан мах бөгөөд Тү ү нийг Эрэгтэй хүн ээс гаргаж авсан тул Эмэгтэй гэж нэр л эе гэж хэл ж ээ. 24 Ийм учраас эр хүн эцэг эхээ орхи од, эхнэртэйгээ нийлэн, тэр хоёр нэгэн бие бол ох ажгуу. 25 Хүн ба тү ү ний эхнэр хоёу л аа нү цгэн байсан бөгөөд тэд огт ичсэнгү й. [3] 1 ЭЗЭН Б у рхан ы бүтээсэн аливаа хээрийн зэрл эг амьтдын дотроос могой х амгийн илү ү зал ь тай байжээ. Тэр могой — Та нар т энэ цэцэр л эгт байгаа бүх модны жимснээс идэж бол охгүй гэж Б у рхан үнэхээр хэл с эн үү︖ хэмээн эмэгтэйгээс асуужээ. 2 Тэр эмэгтэй могойд хан д аж — Бид энэ цэцэр л эг дэх модны жимснээс идэж бол н о. 3 Харин цэцэр л эгийн гол д байгаа модны жимсний тухайд Б у рхан “Та нар түүн ээс бүү ид, бас түүн д бүү хүр, тэгвэл та нар үхн э“ гэж айлдсан хэмээжээ. 4 Тэр могой эмэгтэйд — Та нар ерөөсөө үхэхгүй. 5 Та нар түүн ээс идсэн тэр өдөртөө л нү д чинь нээгдэн, Б у рхан шиг бол ж, сайн мууг мэдэх бол н о гэдгийг Б у рхан мэддэг бил э э гэжээ. 6 Тэгээд тэр модны жимс идэхэд амттай, харахад тааламжтай, ою у н ухааныг нь задалмаар байсныг тэр эмэгтэй үзээд, түүн ээс авч иджээ. Тэр бас өөртэй гөө хамт байсан н өхөртөө өгч, тэр ч иджээ. 7 Тэгээд тэр хоёры н нү д нээгдэж, хоёу л аа нү цгэн байгаагаа мэдээд, инжир модны навчсыг хоорон д нь хол бож, өөрсөддөө бэл х эмж х ийжээ. 8 Өдр ийн сэрүүн д ЭЗЭН Б у рхан ы цэцэр л эг д унд уур алхаж яваа чимээг сон с оод, эр хүн эхнэртэйгээ хоёу л ЭЗЭН Б у рхан ы орш и х у й гаас цэцэр л эгийн модон дотор нууг д ж ээ. 9 Гэтэл ЭЗЭН Б у рхан х ү нийг д ууд аж, — Чи хаа байна вэ︖ гэсэнд 10 тэрээр — Би Таны д ууг цэцэр л эг дотор сон с оод, нү цгэн байсан учир айж, өөри й гөө нуусан юм гэж хэл э в. 11 Тэг тэл Тэр — Чамайг нү цгэн байсныг хэн чамд хэл с эн бэ︖ Бү ү ид гэж миний чамд тушаасан тэр модны жимснээс чи идсэн үү︖ гэж асуусанд 12 хүн ЭХЛЭЛ [3] 5 — Надтай хамт байлгахаар Таны надад өгсөн тэр эмэгтэй надад тэр модны жимснээс өгсөн. Тэгээд би идсэн гэж хэл э в. 13 ЭЗЭН Б у рхан тэр эмэгтэйд — Чи яаж байгаа чинь энэ вэ︖ гэсэнд тэр эмэгтэй — Тэр могой намайг мэхэлснээс бол оод би идсэн гэв. 14 ЭЗЭН Б у рхан тэр могойд хан д аж, — Чи ийм хэрэг х ийсэн учир Хамаг мал ад г уус х ийгээд Хээр талын хамаг зэрл эг амьтдаас и л үүгээр хараагдсан бол ой. Чи хэвлийгээрээ мөл хөж, Насан туршдаа тоос ш ороо идэх бол н о. 15 Би чамайг тэр эмэгтэйтэй өс хон зон т ой, Бас чиний үр хүүхди й г тэр эмэгтэйн үр хүүхэдтэй өс хон зон т ой бол гох бол н о. Тэр эмэгтэйн үр хүүхэд чиний толгойг няцалж, чи тү ү ний ө с гийг няцлах бол н о гээд 16 бас эмэгтэйд — Би чиний жир эмсний зовл онг үл эмж их эсгэж, Чи их зовл он той гоор хүүхэд төрүүл эх бол н о. Чи эр нө х р ийг хүсэн мөрөөдөж, Эр н өхөр чинь чамайг захи рн а гэв. 17 Адамд хан д ан — Чи эх нэр ийнх ээ ү г ийг сонсож, “Бү ү ид︕ “ гэж Миний чамд тушаасан модн оос идсэн учир Чамаас бол ж газарт хараал хүрч, Чи насан туршдаа зүтгэж байж ур г а цыг нь идэх бол н о. 18 Газар чамд зангу у ба хал г ай г ур г уулна. Чи тариалангийн талбайгаас но го о идэх бол н о. 19 Чи газар ш ороон доо эргэж очи х хүртл э э Ду хныхаа хөл си й г дуслуулан байж хоол оо ол ж иднэ. Учир нь чамайг газар ш ороон оос авсан. Чи тоос ш ороо тул тоос ш ороон доо бу цаж очи х бол н о гэжээ. 20 Хүн эхнэрээ Ева гэж нэрлэжээ. Учир нь тэр амьд бү х ний эх бол с он ажээ. 21 ЭЗЭН Б у рхан Адам ба тү ү ний эхнэрт зори у л ж, арьсан дээл х ийж өмсгөжээ. 22 ЭЗЭН Б у рхан ЭХЛЭЛ [4] 6 — Үзэгтүн︕ Энэ хүн одоо сайн мууг мэдэх талаараа бидний нэгэн адил бол с он. Тэр одоо гараа сунган, бас амийн модны жимснээс авч идээд, мөнх наслах вий хэмээн айлджээ. 23 ЭЗЭН Б у рхан х ү нийг өөри й г нь гаргаж авсан газар ш ороог хагалуулахаар Еден цэцэрлэгээс гарган яв уулжээ. 24 Тэгээд Б у рхан тэр х ү нийг хөөж гаргаад, амийн мод ур уу хөтл ө х замы г хамгаалуулахаар Еден цэцэр л эгийн зүүн талд херу бу у д бол он зүг бүрд эргэл ддэг гал т илдийг б а йр луулан тавьжээ. [4] 1 Адам эхнэр Еватайгаа унтаж, Ева нь жирэмслэн, Каиныг төрүүл ж, — ЭЗЭНий ерөөл ээр би хүүтэй б о лло о гэж хэл э в. 2 Дахиад тэрээр Каины дүү Абелыг төрүүл жээ. Тэгээд Абел нь хон ьчи н, Каин нь тариачин бол жээ. 3 Хожим нь Каин газраас авсан үр жимснээсээ ЭЗЭНд өргөл бол гон барьжээ. 4 Абел бас х о нин сү р г ийнх ээ анхны төл бол он тү ү нийх ээ өөх тосн оос өргөжээ. ЭЗЭН Абелыг бол он тү ү ний өргөл и й г ой ш оон хүл ээн авсан бол о вч, 5 Каиныг бол он тү ү ний өргөл и й г ой ш оосон гүй. Каин их эд уур лан, ур уу цар а йлав. 6 ЭЗЭН Каинд хан д аж — Чи юунд уур лана вэ︖ Юу ны учир ур уу цар а йлаад байгаа юм бэ︖ 7 Хэрэв чи сайныг үй л двэл тэргүүн ээ өргөх биш үү︖ Хэрэв чи сайныг х ийх гү й бол гэм нү гэл үүдэн дээр чинь гэтэн, нү гэл хи л э н ц чамайг хүсэвч, чи тү ү нийг дийлэх ёстой. 8 Каин дүү Абелтайгаа яр ьжээ. Дараа нь хээр талд байхдаа дүү Абел ур ууг аа дайрч, тү ү нийг алав. 9 ЭЗЭН — Чиний дүү Абел хаана байна︖ гэж Каинаас асуухад Каин — Би мэдэхгүй. Би дү ү г ийнх ээ харгал загч юм уу︖ гэж хари у л ав. 10 ЭЗЭН — Чи юу х ийчих эв ээ︖ Чиний дүүги й н цус газраас Над ур уу хаш х и р ч байна. 11 Газар амаа ангайж, чиний гараас дүүги й н чинь цусыг авсан тул чамд газраас хараал хүрч, 12 чамайг газар хагал а хад газар чамд дахин үр жимсээ хай рл а хгүй. Чи газар дэл х ий дээр хэрэн тэн үүчл э гч бол н о гэв. 13 Каин ЭЗЭНд хан д аж, — Миний ял шийтгэл хэт хүн д учир би дааж давж чадахгүй. 14 Та өн өөдөр намайг газры н хөрсн өөс з а йлуулж байгаа учир би Таны хараанаас дал д орж, газраар хэрэн тэн үүчл э гч бол н о. Надтай уулз сан хэн бол о вч намайг ална гэжээ. 15 ЭЗЭН түүн д хан д аж ЭХЛЭЛ [5] 7 — Тийм учраас чамайг алсан хэн бол о вч дол оо дахин илү ү хүн д шийтгэл хүл ээх бол н о гэж хэлээд, Каинд тэмдэг тавьж, түүн тэй уулз сан хэн ч тү ү нийг алахгүй бол гов. 16 Каин ЭЗЭНий орш и х у й гаас явж, Едений зүүн талд орш и х Нод гэдэг газарт нутаглан суух бол ов. 17 Каин эхнэртэйгээ унтаж, эхнэр нь жирэмсэлж, Е н охы г төрүүл эв. Каин хот б а йг уулж, тү ү нийгээ хүүгийнхээ нэрээр Ено х гэж нэр л эв. 18 Ено х Ирадыг төрүүл ж, Ирадаас Мехуиаел, Мехуиаел Метушаелыг төрүүл ж, Метушаел Ламех ы г төрүүл жээ. 19 Ламех хоёр эхнэр авчээ. Нэгийнх нь нэр Ада, нө гө ө г ийнх нь нэр З и лла бол ой. 20 Адагаас Иабал төржээ. Тэрээр гэрт сууж, малчдын дээд өвөг бол ов. 21 Тү ү ний дүүги й н нэр ийг Иубал гэдэг байжээ. Тэрээр босоо ятгачин ба лимб э хөгжи мчди й н дээд өвөг бол ов. 22 З и лла бас Тубал- каиныг төрүүл жээ. Тэрээр хүрэл ба төмрөөр янз бү р ийн эдлэл х ийдэг дархан бол жээ. Тубал- каины охи н дүүг нь Наама гэдэг юм. 23 Ламех эхн э рүүддээ хан д ан — Ада, З и лла, миний ду у хоол ой г сонсоцгоо︕ Ламех ы н эхн э рүүдээ, миний ү г ийг сонсоцгоо︕ Намайг ш а рхду у л сн ы төлөө би нэгэн х ү нийг алчихлаа, Намайг гэмтээсний төлөө нэгэн з а лууг алчихлаа. 24 Каины төлөө н оогдох ял шийтгэл дол оо дахин илү ү их бол, Ламех ы н төлөө н оогдох ял шийтгэл дал а н дол оо дахин илү ү их байх бол н о гэв. 25 Адам эхнэртэйгээ дахин унтаад, эхнэр нь хүү төрүүл ж тү ү нийг Сет гэж нэр л эв. — Б у рхан надад Каины алсан Абелын орон д өөр нэг үр х а йр лалаа гэв. 26 Сет бас нэг хүүтэй бол ж, тү ү нийг Ено ш гэж нэр л эв. Тэр цагаас эхлэн хүмүүс ЭЗЭНий нэр ийг д ууд ах бол жээ. [5] 1 Адамын уд ам угсааныхны түүх нь ийм ажгуу. Б у рхан х ү нийг бүтээхдээ Б у рхан ы дүр төрхөөр 2 эрэгтэй, эмэгтэй х ү нийг бүтээжээ. Тэдний бүтээгдсэн өдөр Б у рхан тэдэнд ерөөл хай р л а н, тэднийг хүн хэмээн нэрлэжээ. 3 Адам з уун гу чин жил насалж, өөри й н хөө төрхтэй, өөри й н хөө дүртэй адилхан хүү төрүүл ж, тү ү нийг Сет хэмээн нэр л эв. 4 Адам Сетийг төрсн өөс хой ш найман з уун жил амьдарч, бас үр хүүхдүүдтэй бол жээ. 5 Адам есөн з уун гу чин жил наслаад үхэв. ЭХЛЭЛ [6] 8 6 Сет з уун таван настайдаа Ено ш ийг төрүүл жээ. 7 Ено ш ийг төрүүл сн ээс хой ш Сет найман з уун дол оон жил амьдарч, үр хүүхдүүдтэй бол жээ. 8 Сет есөн з уун арван хоёр жил наслаад үхэв. 9 Ено ш ерэн настайдаа Кенаныг төрүүл жээ. 10 Кенаныг төрүүл сн ээс хой ш Ено ш найман з уун арван таван жил амьдарч, үр хүүхдүүдтэй бол жээ. 11 Ено ш есөн з уун таван жил наслаад үхэв. 12 Кенан дал а н настайдаа Мах а лалелыг төрүүл жээ. 13 Кенан Мах а лалелыг төрүүл сн ээс хой ш найман з уун дөчин жил амьдарч, үр хүүхдүүдтэй бол ов. 14 Кенан есөн з уун арван жил наслаад үхжээ. 15 Мах а лалел жаран таван