ᠠᠷᠪᠠᠨ ᠶᠢᠰᠦ᠂ 《ᠮᠢᠩᠭᠠ ᠨᠢᠭᠡᠨ ᠰᠥᠨᠢ ᠶᠢᠨ ᠦᠯᠢᠭᠡᠷ》 (ᠰᠣᠩᠭᠤᠳᠠᠭ ᠵᠣᠬᠢᠶᠠᠯ) (ᠺᠢᠷᠢᠯ) .pdf
  МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 599 тал өгсөнд дарга нэг шуудайд түүхий шохой хийж хүний дайтай чулуу хийж “Аллах мэдтүгэй!” гээд явахдаа. “За чи, энэ өгөөш торыг усанд тавьж §агас барьж байсугай. Би өдөр болгон хааны хоолны загас барих атал өнөөдөр би явж чадахгүй болов. хааны тогооч загас гээд ирвэл яана, чи хэдэн загас барьсан байвал болох нь тэр. Би явж хааны ордны цонхон тушаа очиж чамайг усанд хаясан болъё” гэжэ . Мөнөөхөн дарга шуудайтай шохой чулууг завинд ачиж хааны цонхны тушаа очиж харвал хаан сууж байх тул “Одоо усанд хаях уу?” гэхэд “Хаягтун!” гээд гараар дохиход нь нэг юм гяласхийн далайд унажээ. Энэ нь хааны бөгж далайд унасан хэрэг байжээ .Тэр бөгж илбэ шингээсэн учир хуруугаар дохихын төдий мөнөөхөн бөгжнөөс үл үзэгдэх цахилгаан гарч нөгөө хүний толдгой өнхрөн унах бүлгээ . хаан гагцхүү энэ бөгжийн хүчээр их цэрэг захиран байсан юм . Хаан бөгжийг усанд алдаад хүнд хэлж чадсангүй . Учир нь их цэрэг мэдвэл урдаас нь босон хөдөож хааныг алах байжээ . Энэ үеэс МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 600 Абу-Сир өгөөш торыг далайд дахин дахин тавьж зөндөө их загас бариад, ойрдоо загас идээгүйгээ санаж, нэг том тарганыг шилээд “Онгоцны даргыг ирэхээр энэ загасыг шаруулж үдийн хоолонд идье” гэж боджээ . Мөнөөхөн загасны загалмайг хагалтал хутга тээглэхийг үзвээс хааны бөгж байжээ . Хааны бөгж усанд унамагц загас залгиж азаар энэ тоходй ирж торонд орсон байж. Абу-Сир бөгжийг увидсыг эс мэдэн чигчий хуруундаа зүүтэл тогоочийн явуулсан хоёр хүн ирж, “Онго¶ны дарга хаана байна?”гэхэд нть “Мэдэхгүй” гээд бөгжтэй гара өргөтөл тэр хоёр хүний толгой өнхрөн унажээ. Абу-Сир, “Энэ хоёр хүннийг хэ- алчихав” гэж гайхаж тагнаад учрыг олсонгүй. Онгоцны дарга ирвэл Абу-Сир зөндөө загас барьж хоёр хүн алаад хааныб бөгж зүүсэн байхыг үзээд, “Ай ах минь, бөгжтэй гараа битгий хөдөлгөөрэй. Хөдөлгөвөл би үүхнэ шүү!” гэхэд нь Абу-Сир ихэд гайхжээ . Энэ хоёр хүнийг хэн алаь? Гээд,, Ай Аллах би огт мэдсэнгүй гэхэд нт онгоцны дарга: “Чиний мэдэхгүй гэдэг чинь зөв. Гэвч энэ МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 601 бөгж хаанаас олсноо яригтун! Хэмээвэл: “Энэ загасны загалмайд байв” гэжээ . Онгоцныб дарга “Чиний хэлсэн зөв. Хаан чамайг усанд “Хаягтун” гэж дохиход нь цонхоор нэг гялгар юм үсрэн далайд унахыг би нүдээрээ үзсэн билээ . тэр нь хааны бөгж сугаран далайд унасныг загас шүүрэн залгиж, Аллах чамайг ивгээснээр энд ирж торонд оржээ . Энэ бөгжийн увидсыг чи мэдэх үү?” гэхэд нь Абу-Сир”Мэдэхгүй” гэсэнд онгоцны дарга өгүүлрүн: Энэ бөгж далдын илбэтэй бөгөөд манай хаан гагцхүү энэ бөгжийн хүчээр их цэрэг захирах ажээ . Хаан ямар нэг хүнд уурлан алахыг хүсвэл энэ бөгжтэй гарыг ддохиход нөгөө хүний толгой тасран унана. Учир нь нь энэ бөгж цахилгаан хүчин гарч их хор уур болон хүнийг алдаг юм гэжээ . Абу-Сир үгийг сонсоод маш баярлан, “Намайг хотод буцааж хүргэгтүн!” гэхэд нь онгоцны дарга өгүүлрүүн: “Хаан чамд, олдоо муу юм хийж чадахгүй учир би чамайг буцааж хүргэсүгэй. Учир нь хэрэв чи хааныг алая гэвэл нэгэн хуруугаар зангах төдий хааны толгой мөрөн дээрээс өнхрөн унах бөгөөд МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 602 яи өөрөө төдий сууя гэсэн ч түүний бүх цэргийг нэгэн зангах төдий цөмийг устгах тул над айх юм алга ” гэжээ . Онгоцны дарга Абу-Сирийг завьд ёсуулгаж, хот руу хүргэсэнд Абу-Сир шууд хааны ордонд орлоо. Хаан, түүниф дайчиэ эрс цөм ё суух атал хаан бөгжөө алга болгосноо хэлж чадахгүй их л гуниглан байлаа . Хаан, Абу-Сирий орж ирэхийг үзээд: “Чамайг бид далайд хаясан биш үү? џЧи яагаад гараад ирэв?” гэхэд нь Абу-Сир өгүүлрүүн: “ай цагийг эзэлсэн хаанг минь, чи намайг далайд хая гэж тушаагаад , танай онгоцны дарга намайг тэртээ арал дээр аваачаад “Чи манай хаанд ямар муу юм хийв хаан чамайг ямар учир алах болов?” гэхэд нь би: “Аллахыг ам алдан, би ямар му юм хийснээ өөрөө боловч үл мэднэ” гэхэд минь, олнгоцны дарга “Чи манай хааны дэргэд онцгой хүндэт суудалд эзлэх тул ямар нэг хүн чамд хорсон атархаж, хаанд ямар нэг хов хүргэснээс хаан ихэд хилэгнэсэн ажээ. Харин чиний халуун усанд миний нэг удаа орход чи намайг машид хүндэтгэсэнд тул чамайг сулд тавьж нутагт чинь МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 603 буцаасугай” гээд миний оронд шуудайд чулуу хийсэнд чи намайг ус руу хаясугай гэж дохихдоо бөгжийг далайд унагасныг загас залгижээ . Энэ үес би тэртээ арал дээр олон загас барьж нэгийг шарж идье гэж гэдсийг хагалтал энэ бөгж байсан тул авч зүүлээ . Тэгтэл танай тогоочийн илгээсэн хоёр хүн загас авя гэж очиход нь эл бөгжийн увидсыг эс мэдэн хуруугаар ангатал т толгой нь өнхрөн унасан бөгөөд даруй онгоцны дарга очиж бөгжийн далд увидастайг ярихад нь чамайг над туйлын их буян хишиг хүртээсэгийг бодож авчрав. Чи бөгжөө ав! харин ыби чамд алагпах ямар муу үйл хийсний минь ярьж өгнө үү . үнэхээр чамд тийм муу үйл санасан байвал намайг алагтун!” гээд бөгжийг бариваас, хаан бөгжийг авч хуруунд хийгээд сая санаа амарч Абу-Сирийг тэврэн: Ай чи, Аллахын шилдэг хөвгүүдийн нэг даруй мөн Чамайг далайд хаяулсны минь уучилна уу. Чамаас өөр хүн энэ бөгжийг олсон бол өгөхгүй байсан гэхэд нь Абу-Сир: “Ай цагийг эзэлсэн хаан, би ямар нүгэл хисний учир хилэгнэн намайг алах гэсэн учраа МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 604 хэлбэл би чамайг бас уучлана” гэсэнд хаан: “ай Аллах! Чи над ийнхүү их буян үйлдсэн тул ямар ч буруу, ямар ч нүгэл байхгүй гэж бат өгүүлрүүн: гээд будагчин Абу-Кирийн ярьсныг цөмийг ярьужээ . Абу-Сир энэ үгийг сонсоод “ай цагийг эзэлсэн хаан, Аллахыг ам алдан өгүүлсүгэй. Би насандаа христос мөргөлтний газар очиж, христосын гүрний хааныг эс үзэв. Чамайг алах санаа трөрсөн нь огт үгйү . бөгөөд тэрхүү будагчин бид хоёр Искагөдари балгадад айл суудаг атал аж амьдралаа баахан хавчигдаад хэн ажил хийсэн маань нөгөөг тэжээх ам тангар г тавьж энэ газар ирсэн билэЅ гээд будагчин Абу-Кир хэрхэн мөнгийг авч цоожлон явсан байшингийн эзэ- хэрхэн асарч биеийг эрүүл богосон, тэндээс зээлийн газар үвтал хэрхэн Абу-Киртэй дайралдаж, будагчны үүдэнд очтол Абу-Кир түүнийг хэрхэнхулгайч гүтгэж доромжлон нэвширтэл зодсон зэргийг цөмийг яриад, “ай цагийг эзэлсэн хаан, Абу-Кир миний халуун усны газрыг үзээд тун сайхан болсон атал гагцхүү хүний хэрэггүй үс арилгах МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 605 эм дутжээ гэж тэр өөрөө хэлсэн билээ Үнэхээр манай гүрэнд халуун усны газар тийм эм байдаг бөгөөд энэ бол хүний биед хортой биш гэж мэдтүгэй! Харин би түүнийг мартсан байтал будагчин Абу- Кир ирж өөрөө сануулсан хэрэг юм . та одоо миний сууж байсан байшингийн эзэн хийгээд будагчны бүх улсыг авчран миний саяын ярьсан үнэн худал алин болохыг асууя” гэжээ .Хаан тэдгээр хүмүүсийг дуудаж асуувал тэд уг болсон ядлыг ярьсанд хаан “Будагчин Абу-Кирийг гарыг хүлээд малгайгүй, хө нүцгэн авчирсугай!” гэж зарлиг буулгажээ . Будагчин энэ үес Абу-Сирийг алуулав гэж гэртээ их л маадгар хэвтэж байтал хааны дотны эрс дайран орж шил рүү нь цохиж унагаад гарыг сушгиж хаанд хүргэж ирвэл Абу-Сир хаан лугаа суудао зэрэгцэн сууж, мөнөөхөн байшингийн эзэн, будагчны газрын ажилчид бас байжээ . Абу-Кирийг хааны өмнө авачиж сөгдүүлээд байшингийн эзэн мөнгийг хулгайлаад манай байшинд өвчтэй орхидог нөхөр чинь энэ биш үү? Гэж асуухад будагчны ажилчид: “Чи энэ хүнийг МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 606 биднээр бөариулж зодуулсан биш үү?” гэцгээв. Хаан, Абу-Кирийн бузар булайг нэгмөсөн мэдэж, МункарНакир хоёроос илүү тамалвал таарах хүн гэж үзээд “үүнийг хотын зээлээр хэсүүлж олонд үзүүлээд шуудайд хийж далайд хаягтун!” гэхэд нь Абу-Сир: “Аяа хаан минь ээ, энэ хүнийг өршөөгтүн: Түүний бүх үйлдсэн хЅргийг би уучилна” гэсэнд хаан: “Чи өөрийн тул уучлах боловч би чиний төлөө уучилж эс чадна. Аваад гар!” гэжээ . Тэгээд Абу-Кирийг шохойтой шуудайнд хийж далайд хаясанд түлэгдэн үхэж их далайд живжээ . “Ай Абу-Сир чи надаас юу хүснэ вэ” гэж хаан асуусанд Абу-Сир: “Энэ газар суур хүсэл над алгаа. Намайг орон нутагт минь буцаана уу?” гэсэнд хаан: “Чи миний шадар сайд бологтун!” гээд Абу- Сирийг эс зөвшөөрсөнд, урьдыхаас илүү их хөрөнгө мөнгө шагнаад тусгай хөлөг онгоц гаргаж нутагт нь буцаах болов. Абу-Сир хаантай салах ёс хийж, өөрийн хөлөг онгоцтой, өөрийн далайчидтай гарч явсааар искандари их балгадад эсэн мэнд хүрч иржээ . Искандарийн боомтод хөлгийг МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 607 татаж, хуурай газар дээр гартал эргийн захан нэгэн шуудайтай юм байхыг далайчин үзээд: “ай ноён минь энэ эрэгт нэгэн их хүнд шуудайтай юм байна. Дотор нь юу байгааг эс мэднэ” гэхэд нь Абу- Сир очиж амны боолтыг тайлж үзвээс Абу-Кирийн хүүр далайн давалгаанд туугдан ирсэ байжээ . Абу-Кирийг Искандарийн орчим газар малтаж хөрөнгө гаргаж булж оршуулаад булш авсны таг дээр: Эрхэм сайн эрийг үйл явдлаар нь ялган танина Эдний үйлийн заа ямагт сүр жавхлантай ажээ . Өөр бусдыг бүү буруушаагтунӨгүүлсэн яриа тэр чигээр байх нь ховор шүү!Хав нохойг хүнд эрхэм гэж бид гэртээ байлгадаЈХарин догшин арслан ухаан мунхагийн учир ямагт гинжтэй хэвтдэг. Үхдэл хүүр далайн дээр долгионоо урсан хөвөхөд Үнэндээ эрдэнэ сувд нь гүн элсэн дор нуугдана. Бор шувуу хчит харцагатай тэмцэлдвэлБодлогогүй тэнэгийн харгай даруй мөн болно “Эрхэм сайн үйл бүтээсэн хүн эрхмийг олно” гэж Эрт тэнгэрийн худаснаа бичээстэй байдаг билээ . Анарын модноос чихэр МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 608 гаргах гэж бүү оролдогтунАмьтны хувьд нэгэн төрөлд хоёлуу багтанагэж сийлжээ . Хэдэн жилийн дараа Абу-Сир насан өөд болоход түүний нөхөр Абу-кирийн хажуд оршуулсанаар Абу-Кир, Абу-Сир нэрт газар бий болсон атал одоо Абу-Кир гэж алдаршсан билээ. тэр хоёрын намтар ийм бүлгээ . Гэвч өдөр ба шөнийг гагцхүү үнэн мөн ялгах болтугай! Эрт урьд цагт хэрэмт Миср хотноо гуталчин Маруф гэгч нэгэн хүн амьдардаг байжээ . Түүний гэргий айшхи эм Фатима туйлын ярдаг хэрүүлч хүн ажээ . Фатима эр нөхрийг дийлэн зовоож өдөрт мянгантаа хараан загнах атал Маруф угаас нэр сүрийг бодох саруул ухаантай хүн тул эмээн сүрдсээр суудаг байв. маруф уулын ядуу хоосон хүн, олсныг эхнэр нь үрэн таран хийхийн хамт бас шөнө болгон хариу авах мэт биеийг зовоох нь их тул үргэлж их л зовлонтой хонох бүогээ. Өөрөөр хэлбэл Фатима бол:Амраг гэргийн өвөрт олон шөнө унтлааАмар заяа үзсэн удаа огт үгйү би«ээ . Өвөрт нь орохдоо болдогсон бол хор аьч ороод,Өөрийн эрхгүй амь юугий нь холох МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 609 билээгэж шүлэгчийн хэлсэнтэй туйлын адилхан эм билээ . Нэг өглөө Фатима өгүүлрүүн: “Ай муу маруф чи, орой ирэхдээ зөгий болтай боов авчиртугай” гэхэд нь Маруф “Аллах чамайг харж боовны мөнгө хайрлах аваас авчирсугай. Бурхан өршөөн хэлтрүүлэх бий!” гэсэнд Фатима: “Тэрхүү хэлтрүүлэх эс хэлтрүүлэх гэдгий чинь би мэдэхгүй. Ямар ч гэсэн орой зөгийн балтай боов эс авчирвал энэ шөнө унтахгүй гэж мэдээрэй” гэжээ . Маруф гуталчин, Аллахын нэрийг дурдаж гэрээс гараад сая ссэтгэл амарч, өглөөний мөргөл үйлдээд мухлагийг нээж, “Аяа энэ минь өнөөдөр боовны үнэ олж, ирэх шөнийн зовлонгоос ангижрах юмсан” гэж залбиран үд өнгөртөл суутал нэг ч хүн иржгутал загнуулсангүй. Маруф эхнэрээс эмээхийн эрхэнд мухлагийг хааж нэгэн боовны дэлгүүрийн дэргэдүүр доголон нулимстай, уруу царайтай гартал, бооны намаачин: Ай Маруф чи юунд уйлав? Гэхэд нь эхнэрийн хэлснийг яриад “миний эхнэр туйлйын хатуу сэтгэлтэй хн тул орой заавал боов авчраарай гэсэн атал үд МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 610 өнгөртөл нэг чхүн гутал загнуулахаар эс ирсэнд, одоо би эхнэрт аваачих юмгүй яана!”гэжээ . Худалдаачин чи хичнээн жин боов авах гэсэн юм? гээд “таван жин” гэхэд нь “Над шар тос бий боловч зөгийн бал байхгүй. гэвч нишингийн бал түрхсэн тул зөгийн балаас хэрхэвч доргүй” гэжээ . Маруф бэлхнээ төлөх мөнгөгүй санаа зовох боловч “За яахахв нишингийн балта боод авъя” гэсэнд захисаан боов дор нь хайрч нишингийн бал түрхсэн нь эрхэм хаадын зооголдогоос доргүй сайхан боов байжээ . Бас “Боорцог, бяслаг авах уу?” гэхэд нь авъя хэмээвээс мөн жинлээд “Дөрвөн тал мөнгөн зоосны боорцог, нэг тал мөнгөн зоосны бяслаг, арван тал мөнөн зоосны боов бүгд арван тадан тал мөнгөн зоос болов. Эхнэртээ аваачиж санаагий нь амрааж үз. хоёр гурав хоногийн дара мөнгөтэй болсон цагтаа үнийг өгөөрэй” гэжээ . Маруф сааа амарч, “Энэ яасан буянтай хүн бэ?” гэ залбиран харьтал эхнэр нь за чи авчрав уу? гэсэнд авчрав гэд өмнө нь тавььал нишингийн балтай боов байхы үзээд “Би зөгийн МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 611 балтай боов авчир гэсэн биш бил үү? Чи миний үгийг эс тоож, нишингийн балтай боов авчирав уу?” гэжээ . Маруф уучлалыг эрж, “Би бас заал авлаа шүү дээ” гэсэнд Фатима , “Над ямар хамаа байна. Би заавал зөгийн балтайг иднэ!” гэж ихэд уурлан Маруфийн хацрыг тасхийтэл алгадаад “Муу зжжч чи одоо явж өөрийг авчир!” гээд бас эрүү рүү нь нударгалан хоёр шүдийг булга цохиж, их цус асгаруулсанд Маруф уур хүрч, аяархан сөргүүлтэл сахлаас зууран, Ай лалын шажинтан амьтан ах дүү нараа! гэж учиргүй бархирваас айлын улс гүйлдэн ирж салгаад Фатима хүүхнийг зэмлэн “Хүн болгон нишингийн балтай боов дуртайя иддэг байхад чи энэ муу ядуу эрийг юунд ийнхүү сүрхий загнана вэ? Чи яасан булай эм бэ?” гэж үглэсээр эвлэрүүлэн явтад Фатима тэр боовыг аясан ч идэхгүй гэжээ . Маруф ихэд өлсөх тул, за яахав чамайг эс идвээс би идсүгэй гээд идэж гарсандп Фатима үзээд “Наад боовондоо хордож иүхнэ дээ!” гэжээ . Чи нэгэнт яасан ч идэхгүй Јэсэн тул яая гэхэв. Аллах өршөөх юм бол маргааш чамд МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 612 зөгийн балтай боов авчирч өгье Чи ганцаараа идээрэй гэжээ . Фатимад шөнөжин хараалгаж хоноод маргааш өглөө нь болоход Фатима Маруфийг зодох гэж ханцуй шамалсаар байв. Маруф сүмд очиж мөргөл үйлдээд мухлагийг нээж дөнгө суутал зарга ялгагчийн илгээсэн хоёр хүн ирж “Зарга ялгагх түшмэл дуудаж байна. Чиний эхнэо зарга мэдүүлжээ” гэхэд нь очвол Фатимын хоёр гар боолттой, толгойн бүтээлэг дан цус болсон эхэр татан уйлж ыббайжээ . Зарга ялгагч түшмэл “Ай чи Аллах тэнгэрээс э айдаггүй юм уу! Чи юунд энэ эмийн хоёр гарыг хугалж шүдийг булга цохив?” гэхэд нь Маруф өгүүлрүүн: “хэрэв би энүүнийг зодож шүдийг нь булга цохисон бол намайг дураар залхаатугай . Харин энэ намайг зодсонд айлын хүмүүс ирж салгаж билээ” гээд уг болсон хэргийг эхнээс нь адаг хүртэл яривал зарга ялгагч их сайн тул дөрвөн динар зоос өгч “Үүгээр зөгийн балтай боов авч өгөөд та хоёр эвлэртүгэй” гэсэнд Маруф, “Үүнд өгөтүн!” гэжээ . Фатима мөнгийг авав. Заргя ялгагч өгүүлрүүн: “Чи ч эр МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 613 нөхрийнхөө үгэнд орж, чи ч эм хүнийг аятай байлгах хэрэгтэй” гэжээ . Тэндээс Маруф Фатима хоёр гарт тус тусын замаар ороод Маруф мухлагтаа иртэл зарга ялгагчийн хоёр элч ирж хөлс нэхсэнд Маруф: “Зарга ялйгагч надаас хөлс аваагүйгээр барахгүй над дөрвөн динар зоос өгсөн шүү дээ” гэхэд нь тэр хоёр “Зарга ялгагч мөнгө авсан буюу өгсөн нь бидэнд хамаагүй . Чамайг өгөхгүй бол булааж авна даа” гээд чирэх тул Маруф арга буюу багажаа худалдан тал динар зоос өгөв. Тэгээд ажил хийе гэтэл багажгүй болж шанаа тулж гунигтай сууж байтал өөр хоёр элч ирж: “Чамайг зарга ялгагч дуудаж байна. Эхнэр чинь манай түшмэлд зарга мэдүүлжээ. ” гэсэнд Маруф: “Зарга ялгагч саяхан бид хоёрыг эвлэрүүлсэн билээ” гэвэл Үгүй өөр түшмэл дуудаж байна гэжээ . Арга ялгагч түшмэд дээр очвоос Фатима байх тул Маруф”Ай чи үнэнч хүний охин бол сая чи бид хоёрыг эвлэрсэн билээ” гэсэнд Фатима, чи бид хоёр хэзээ ч эвлэрэхгүй гэжээ . Маруф зарга ялгагч түшмэлд хамаг учраа тоочвол “Саяхан нэгэн МЯНГА НЭГЭН ШӨНИЙН ҮЛГЭР 614 түшмэл биднийг эвлэрүүлсэн билээ” гэсэнд” түшмэл Фатимад өгүүлрүүн: “Ай садар самуун эм” чи нэгэнт эвлэрсэн атал дахин вунд заргал