33 ᠬᠤᠷᠢᠭᠠᠲᠠᠢ ᠨᠣᠮ

3 3 х о р ио то й но мОр чу у лсан: Б.Оюу нчимэг ISBN: 9 7 8 -9 9 9 7 3 -4 0 -2 6 -9 © Энэх ү ү бү тээлийн эр х нь Мо нго л Улсын Зо х ио гчийн Эр х ийн ту х ай х у у лиар х амгаалагдсанбо лно . Бү тээлийг цах им х элбэр ээр тү гээх эр х ийг b o o k sto re.mn цах им х у у дас эзэмших бө гө ө д зө вшө ө р ө лгү йгээр бү тнээр нь бу юу х эсэгчлэн х у вилах бо ло н бу сад ямар нэгэн х элбэр ээро лшр у у лах , ашиглах ыг х о р игло но . www.b o o k sto re.mn Та ла рх а л “3 3 х о р ио то й но м” бү тээлийг гар гах ад о р о лцсо н, ту салсан, дэмжсэн нийтлэлч Баабар ,Б.Бо лдбаатар , “То йм” сэтгү ү лийн эр х лэгч Д.Батбаяр , Амер икийн со ёл мэдээллийн тө вийн х амт о ло н,Олу у лаа клу б, “Мо нго л Залу у с” ХХК-ийн х амт о ло н, С.Го о мар гад, С.Мар ал, х ө гжмийн зо х ио лч Г.Пү р эвдо р ж, гитар чин Өө жгий, гэр бү л, найз нө х ө д бо ло н бу сад бү х дэмжиж,ту салж, у р ам х айр ласан х ү мү ү ст талар х ал илэр х ийлье. Оршил “Адам, тэр зү гээр л энгийн х ү н байсан – ү ү нд л х амаг у тга у чир о р шиж байна. Тэр зө вх ө налимнаас бо лж алимыг идэх ийг х ү сээгү й, алим идэх х о р ио то й байсан у чр аас л идэх ийг х ү ссэн. Алдаа нь гэвэл мо го йг х о р ио гү йд байгаа, х эр эв х о р ио то й байсан бо л тэр мо го йг идчих лбайсан”. – Мар к Твен “ХОРИОТОЙ” зү йлд тэмү ү лэх нь гэм биш, зан. Гэх дээ “х о р ио то й но м”-нд у чир бий. Тү ү ний санаа х эн нэгний ашиг со нир х о лд нийцээгү йту л тэр х ү ү ү зэл санаа, ду у х о о ло йг бо о ж х аах гэж х о р игло со н нь гар цаагү й. Зар им то х ио лдо лд ийнх ү ү х о р игло со н нь ту х айн бү тээлийг у лам ч алдар шу у лсан нь бий. То до р х о й нийгэм, цаг ү ед зо х ио л бү тээлийг янз бү р ийн шалтгаанаар дэлх ийн ө нцө г бу ланбү р т х о р игло ж, зар имдаа бү р шатаан у стгасан гашу у н тү ү х о ло н. Но м ч гэсэн ө ө р ийн тү ү х тэй. Зо х ио гч нь х о р во о гийн мө нх бу сыг ү зсэн ч но м амьдар саар л байна. Улс тө р , шашин шү тлэг,садар саму у н агу у лга, зү й бу с х эллэг агу у лсан гээд но мыг х о р ьж, “цензу р дэх ” шалтгаан тү м бу м. Тэр бү х саад бэр х шээл, х о р ио цээр ийг даван, х эзээ ч ү нэ цэнээ алдаагү й зо х ио л бү тээлү ү дийгто лилу у лъя. Энэх ү ү “3 3 Хо р ио то й но м”-д х о р игло ж, шатааж байсан алдар тай зо х ио л бү тээлү ү дээс 3 3но мыг тү ү вэр лэн у ншигч та бү х энтэй х у ваалцаж, мэдлэг о юу ны далайд тань ду сал нэмэх гэсэн бө лгө ө . “Унших эр х ” х ү н бү х энд бий гэж итгэнэм. # 1 Anima l Fa rm Амьтны ферм Зо х ио лч: Жо р ж Ор велл (Geo rg e Orwell) Хэвлэгдсэн о н: 1 9 4 5 Тө р ө л: Улс тө р ийн сэдэвт р о ман Зо х ио гчийн ту х ай Жо р ж Ор велл х эмээх ну у ц нэр ээр о ло нд танигдсан Английн зо х ио лч Эр ик Ар ту р Блэйр (EricArth u r Blair) 1 9 0 3 о нд Энэтх эгт тө р сө н бө гө ө д ту х айн ү ед Бр итаний тө р ийн албан х аагч байсан эцэг Ричар д Валмесли Блэйр нь Энэтх эгийн Бенгалд су у р ьшиж байжээ. Блэйр нэрх ү ндтэй су р гу у лиу дад тэтгэлгээр су р алцсан ч х о жим тэр их су р гу у лиа о р х ин, Бир м дэх Энэтх эгийн эзэн х ааны ар мид о р со н. Гэвч нэвчсэн импер иалист ү злийг тэвчиж чадалгү йх эдх эн жилийн дар аа албанаасаа чө лө ө лө гджээ. Энэ ту х ай ө ө р ийн анх ны “Бир мийн ө др ү ү д” (Bu rmese Day s, 1 9 3 4 ) р о ман бо ло н “Зааныг бу у дах ” (Sh o o tin g an Elep h an t) зэр эг эссэнү ү дэдө гү ү лсэн юм. Хар ин “Пар ис, Ло ндо нго о р бядан явсан тэмдэглэл”-дээ Бир мийг о р х исны дар аах ө ө р ийн яду у зү дү ү амьдр алаа х ар у у лсан байдаг. “1 9 8 4 ” (1 9 4 9 ) зө гнө лт р о ман бо ло н “Амьтны фер м” ёгт ту у ж нь Ор веллийн х амгийналдар тай бү тээлү ү д. Испаний ир гэний дайнд о р о лцсо н ту р шлагадаа ту лгу у р лан бичсэн “Катало ны магту у ” (Ho mag e to Catalo n ia, 1 9 3 8 ) ө ндө р ү нэлгээ авсан бү тээлийнх нь нэг билээ.Жо р ж Ор велл 2 0 0 8 о нд Th e Times cэтгү ү лээс то др у у лсан “1 9 4 5 о но о с х о йшх и Бр итаний х амгийн ау гаа 5 0 зо х ио лч”-ийн х о ёр ду гаар т бичигджээ. Хо риг Жо р ж Ор веллийн “Амьтны фер м” ёгт зо х ио л 1 9 4 5 о ны 8 ду гаар сар ын 1 7 -нд Англид х эвлэгдэн гар сан. Ор веллийн ө гү ү лснээр ту с но мо нд 1 9 1 7 о ныОр о сын х у вьсгалаас Зө влө лт Хо лбо о т Улсад Сталины дэглэм то гто х х ү р тэлх ү еийг х ар у у лсан ажээ. Ар дчилсан со циалист ү зэлт зо х ио лч Ио сиф Сталинд нилээд шү ү мжлэлтэй х анддагбайсан бө гө ө д До то о д Хэр гийн Ар дын Ко миссар иат (НКВД) бо ло н Испаний Ир гэний дайны гашу у н ту р шлагаасаа сталинизмийг эсэр гү ү цэх бо лжээ. Зо х ио лч ту с бү тээлээ Их Бр итани у лс Зө влө лт Хо лбо о т Улстай х о лбо о то н бо лж, ар д ир гэдбо ло н сэх ээтнү ү дийн ду нд Сталин ө ндө р нэр х ү ндтэй байсан тэр ү е бу юу 1 9 4 4 о ны 1 1 дү гээр сар аас 1 9 4 5 о ны 2 ду гаар сар х ү р тэлх х у гацаанд ту у р висан байна. Дэлх ийн II дайны ү ед, Зө влө лтийн эср эгу р ан зо х ио лыг х эвлэлийн газр у у д х эвлэх ээс эмээж байгаа нь то до р х о й бо лсо н бө гө ө д тү ү ний бү тээлийг х эвлэдэг Викто р Го лланц (Victo r Go llan cz) х ү р тэл “Амьтны фер м”-ийг х эвлэх ээстатгалзсан гэдэг. Эцэст нь Seck er an d Warb u rg эх ний х эвлэлийг 1 9 4 5 о нд х эвлэсэн юм. ЗСБНХУ-д 1 9 8 0 -аад о ныг х ү р тэл ту с но мыг ко мму низмын эср эг х эмээн х о р игло со н бо л,АНУ-д тү ү ний о р шил х эсэгт ко мму низмын у тга санаа бү х ий х эсэг о р со н гэж х о р игло ж байв. “Амьтны фер м”-ээр сэдэвлэсэн жү жгийг авлигад автсан у дир дагч нар ыг шү ү мжилсэн гэж1 9 9 1 о нд Кени у лсад х о р игло со н. Сү ү лд, 2 0 0 2 о нд Ар абын Нэгдсэн Эмир ат Улсад исламын шашны ү нэт зү йлсийн эср эг зу р агбо ло н агу у лгатай, нэн ялангу яа х ү нтэй тө стэй, яр ьдаг гах ай гар даг гэсэн ү ндэслэлээр ду нд су р гу у лиу дад х о р игло со н юм. Ту с но мыг Ку ба бо ло н Хо йд Со ло нго ст мө н х о р игло со н байдаг. Но мын ту х а й Эзэмшлийн Фер мийн Мажо р нэр тэй х ө гшин бо до н бу сад амьтдыг цу глу у лан х у р ал х ийж,тэдэнд “Английн ар аатну у д” х эмээх х у вьсгалын ду у зааж ө гч, х ү мү ү сийг “шимэгчид” х эмээн у х у у лна. Мажо р ыг нас бар ах ад Сно у бо лл, Напо лео н нэр т х о ёр залу у гах ай у дир длагыг гар тааавч, бо сло го д бэлдэх ээр бо лдо г. Амьтад бо сло го гар гаж, ар х ичин, х ар иу цлагагү й эзэн Жо нсыг фер мээс х ө ө х бө гө ө д фер мийн нэр ийг “Амьтны фер м” бо лго ж ө ө р чилнө . Тэд амьтдын дагажмө р дө х 7 жу р мыг гар гах бө гө ө д тү ү нээс х амгийн чу х ал нь “Бү х амьтад эр х тэгш” байх зар чим аж. Сно у бо лл амьтдад у ншиж, бичих ийг заах бө гө ө д х о о л х ү нсээр элбэг дэлбэг байж, фер мийнажиллагаа х эвийн ү р гэлжилнэ. Гах айну у д ө ө р сдийгө ө у дир длагын байр су у р инд аваачиж, эр ү ү л мэндэд ту стай ту сгай х о о л х ү нс х эр эглэнэ. Напо лео н фер мийн но х дын гө лгийг авчтэжээн, ну у цаар ө ө р ө ө су р гана. Напо лео н, Сно у бо лл х о ёр эр х мэдлийн тө лө ө тэмцэлдэнэ. Сно у бо лл салх ин тээр эм бар их ту х ай саналаа танилцу у лах ад, Напо лео н ү ү нийг эсэр гү ү цэнСно у бо ллыг но х до о р о о х ө ө лгө ж, ө ө р ө ө у дир дагч бо лдо г. Напо лео н фер мийн засаглалын бү тцэд ө ө р члө лт о р у у лж, х у р ал зө вх ө н фер мийг у дир дахгах айну у дын х о р о о ны бү р элдэх ү ү нтэй х у р алддаг бо ло в. Напо лео н Матаач нэр тэй залу у гах айг ашиглан, салх ин тээр эм бар их санаагаа х эр эгжү ү лнэ. Салх ин тээр эм бар их аарамьдр ал нь х ө нгө р нө гэсэн итгэлээр амьтад илү ү мах р у у ажиллацгаана. Хү чтэй шу у р ганы дар аа салх ин тээр эм эвдр эх эд Напо лео н, Матаач х о ёр Сно у бо лл ү ү нийг сү йтгэсэн х эмээнамьтдыг сэнх р ү ү лж чадна. Сно у бо ллыг “х илсээр ” бу р у у тгамагцаа, Напо лео н фер мийг но х дынх о о ту сламжтай “дар ангу йлан зах ир ч” эх лэх бө гө ө д х у у чин дайсантай нь ү гссэнх эр гээр амьтдыг х ө нө ө нө . “Английн ар аатну у д” ду у ны о р о нд х ү ний амьдр алын х эв маягийг ду у р иах бо лсо н Напо лео ныгмагтсан ду у сү лд ду у нь бо лно . Амьтад х у у чин эзэн Жо нсын ү еийнх ээс амьдр ал нь х авьгү й дээр дсэн гэж итгэсэн х эвээр . Хө р ш фер мийн нэгнийх нь эзэн Фр едр ик дах ин сэр гээн бар ьсан салх ин тээр мийг ну р аах аартэсэр дэг бо дис ашиглан амьтдын фер м р ү ү до вто лно . Хэдийгээр амьтад энэ ту лаанд ялалт байгу у лсан ч энэ ялалт нь маш ихү нэ цэнээр о лджээ. Оло н амьтан, тү ү н до тр о о ажлын мо р ь Бо ксер шар х адсан байлаа. Шар х адсан ч гэлээ Бо ксер у р ьд ө мнө х ө ө сө ө ч илү ү х ичээнгү йлэн ажиллана. Гэвч тэр салх интээр мийг бо сго х о о р ажиллаж байгаад х ү нд бэр тжээ. Напо лео н ачааны тэр эг яву у лж, тү ү нийг малын эмчид х ү р гү ү лэх ээр бо ло х бө гө ө д тэнд Бо ксер т илү ү их анх аар ал х аламж тавих бо лногэлээ. Бу сад гах айну у дын нэг адил у ншиж чаддаг Бенжамин сар магчин яву у лсан тэр эг мо р ь нядлагчийнх бо ло х ыг таньж, дэмий л тү ү нийг авр ах аар о р о лдо но . Матаач тү ү нд энэ тэр гийгэмнэлэг х у далдаж авсан, х у у чин эзнийх нь нэр ийг со льж амжаагү й байгаа юм гэж итгү ү ллээ. Тэр ээр амьтдад Бо ксер ийг эмнэлгийн сайн асар гаанд байж байгаад амьсгал х у р аасан ту х айх у дал тү ү х ийг яр ьж ө гө в. Он жил у лир саар , гах айну у д цэх явж су р ан, ташу у р бар ьж, тэр бү ү х эл х у вцас ө мсдө гбо лцго о жээ. До ло о н жу р ам х асагдсаар “Бү х амьтад эр х тэгш, гэх дээ зар им амьтад бу сдаасаа илү ү эр х тэй” гэсэн ганцх ан жу р амтай бо ло в. Напо лео н гах айну у д бо ло н ну тгийн бу садфер мер ү ү дтэй ө ө р ийн шинэ х о лбо о то н бо лсныг нь тэмдэглэж ү дэшлэг зо х ио но . Тэр х у вьсгалын ажиллагаагаа нэгмө сө н зо гсо о ж, фер мээ “Эзэмшлийн фер м” бо лго н нэр ийг ньө ө р чилнө . Тэдний яр иаг сэм со нссо н амьтад гах айну у дын цар ай ө ө р члө гдсө нийг анзаар чээ. По кер то гло х ү еэр Напо лео н бо ло н Пилкингто н нар ын х о о р о нд мар гаан дэгдэх эд амьтадгах айну у дын цар ай х ү ний цар айтай адил бо лсныг мэдэх ч гэлээ х эн ч энэ ту х ай х элж эс чадна. За рим дү рийн ту х а й Гах айну у д • Хө гшин Мажо р (Old Majo r) – Ту с но мо нд Бо сло го дэгдэх эд тү лх эц ө гсө н Хө гшин цагаанбо до нгийн дү р . Энэ дү р ээр ко мму низмын ү ндсийг тавигчдын нэг Кар л Мар кс бо ло н Ор о сын х у вьсгалын ко мму нист у дир дагч Ленинийг х о слу у лан ёгто лж х ар у у лсан. • Напо лео н (Nap o leo n ) – То м биетэй, шир ү ү н тө р х тэй зө вх ө н Бер кшир ийн фер мд байдагБер кшир ийн бо до н бө гө ө д у р ан илтгэгч биш гэлээ ч ө ө р ийн ар гаар нэр х ү нд о лж авч чадсан. Энэх ү ү дү р ээр Ио сиф Сталиныг ёгтло н х ар у у лсан бө гө ө д зо х ио лын го л дү р юм. • Сно у бо лл (Sn o wb all) – Напо лео ны ө р сө лдө гч бө гө ө д Жо нсыг х ө ө сний дар аа фер мийн анх ныу дир дагч бо лсо н. Тү ү гээр ү ндсэндээ Лев Тр о цкийг х ар у у лсан ч Лениний тө р х шинж бас байдаг. • Матаач (Sq u ealer) – Напо лео ны бар у у н гар бо ло х жижиг тар ган цагаан гах ай бө гө ө д у х у у лгасу р тлын сайд, нэг ёсо ндо о Мо ло то вто й адилх ан албан ту шаалтан гэж х элж бо лно . Хү мү ү с • Но ён Жо нс (Mr.Jo n es) – Фер мийн х у у чин эзэн Жо нс бо л ар х аг ар х ичин. Тү ү нийг маш иху у ж, амьтдаа тэжээж, асар ч чадах аа бо льсно о с фер мд бо сло го гар даг. Тэр бо л 1 9 1 7 о ны Хо ёр ду гаар сар ын х ө р ө нгө тний х у вьсгалын дар аа х аан шир ээнээс бу у ж, 1 9 1 8 о ны 7 сар ын 1 7 -нд бо льшевику у дын гар т гэр бү лийн х амт цаазлагдсан Ор о сын Нико лай х ааны ёгт дү р юм. • Но ён Фр едр ик (Mr.Fred erick ) – Жижиг бо ло вч эмх жу р амтай х ө р ш зэр гэлдээх Пинчфийлдфер мийн эзэн бө гө ө д х эсэгх эн х у гацаанд Напо лео ны х о лбо о то н бо лж байсан. Тү ү гээр Ио сиф Сталинтай х о лбо о то н бо лчих о о д ту н у далгү й ЗХУ-р у у цө мр ө н о р со н Адо льф Гитлер ийгёгтло н х ар у у лсан. Бу са д илэрх ийллү ү д • Мо сес (Mo ses) – Фер м дээр ү е ү е ү зэгддэг х ө гшин х эр ээний дү р ээр Ор о сын ү нэн алдар тнысү мийг илэр х ийлдэг. Мо сес амьтдыг шар гу у ажиллах юм бо л ү х эх дээ ү ү лсийн цаана байдаг гайх алтай Амтат чих р ийн у у ланд о чно гэж амална. Сү м х ааны мэдэлд байсан шиг Мо сес ньЖо нсын тэжээвэр х эр ээ бө гө ө д бо сло гын дар аа фер мийг о р х ин явдаг нь Ор о ст шашин х ү чгү й бо лсо н ү еийг х ар у у лж байгаа юм. Гэх дээ Сталин ү нэн алдар тны сү мийг эр гү ү лэн авчир дагшиг Напо лео н х эр ээг бу цаан авчир даг. • Амтат чих р ийн у у л (Su g arcan d y Mo u n tain ) – Диваажин. Энэ бо л Мо сес х эр ээний амьтдад насбар сных аа дар аа о чно гэж итгү ү лдэг газар . • Салх ин тээр эм – Сталины таван жилийн тө лө влө гө ө г ү ү гээр илэр х ийлсэн. Амьтад х ө лсх ү чээ шавх ан Салх ин тээр мийг бо сго х о о р зү тгэдэг. Энэ салх ин тээр эм х о ёр у даа ну р ж эвдэр дэг нь Сталины тө лө влө гө ө ний ду тагдалтай талыг х ар у у лсан. • Но ён Пилкингто ны эзэмшдэг Фо ксвү ү д (Fo x wo o d ) – Энэ бо л Напо лео н ө ө р ө ө у р важ, дар аань Фр едр ик тү ү нээс у р васны дар аа ту сламж гу йдаг х ө р ш фер м бө гө ө д ү ү гээр Англи у лсыг илэр х ийлжээ. Бо дит байдал дээр : Ор о с эх лээд Англиас нү ү р бу р у у лсан ч, Гер ман тэдэн р ү үдо втло х ү ед эр гээд Англиас ту сламж х ү сдэг. • Но ён Фр едр икийн эзэмшдэг Пинчфийлд (Pin ch field ) – Гер ман у лс. • Но х о д – Ну у ц цагдаа. Напо лео н гө лө гнү ү дийг дө нгө ж тө р снийх нь дар аа авч су р ган, Сталинну у ц цагдааг ажилчин ангийг цагдан х янадаг байсан шиг амьтдыг айлгах ад ашигладаг. • Мо лли мо р ь (Mo llie th e h o rse) – Мо лли бо сло го д о р о лцо х гү й бө гө ө д зө вх ө н х ар амиа х ичээж,х ү мү ү с тү ү ний ту х ай юу гэж бо до х бо л гэдэгт санаа нь зо во х ту л Амьтдын фер мийг о р х ин явдаг. Үү гээр Ор о сын х у вьсгалыг о гт х айх р алгү й, Ор о сыг о р х ин явсан х ө р ө нгө тнү ү дийг илэр х ийлжээ. • Тагтаану у д – Тагну у лчид. # 2 America n Psy cho Америк со лио то н Зо х ио лч: Бр ет Исто н Эллис (Bret Easto n Ellis) Хэвлэгдсэн о н: 1 9 9 1 Тө р ө л: Ро ман Зо х ио гчийн ту х ай Бр ет Исто н Эллис 1 9 6 4 о ны 3 ду гаар сар ын 7 -ны ө дө р АНУ- ын Калифо р ни му жийн Ло сАнжело с х о то д тө р жээ. Тү ү ний эцэг Ро бер т Мар тин Эллис чинээлэг ү л х ө длө х х ө р ө нгийн бизнес эр х лэгч байсан бө гө ө д тү ү ний со гту у р у у лах у ндаанд х эт до нтсо н байдал нь Эллисийнзо х ио л бү тээлд гү нзгий нө лө ө лжээ. Тэр ээр ду тагдах гачигдах зү йлгү й, х ангалу у н ө сч, зө вх ө н кино у р лагийн баячу у дын х ү ү х эд су р алцдаг Бакли ду нд су р гу у льд су р алцаж тө гсчээ. Тү ү нийг1 9 8 2 о нд ах лах су р гу у лиа тө гсө х жил эцэг эх нь салсан ажээ. 1 9 8 5 о нд ко ллежид су р ч байх даа тэр ээр анх ны “Тэгээс бага” (Less th an Zero ) р о манаа х эвлү ү лсэн нь шү ү мжлэгчдийн зү гээсталар х ал х ү лээн, багагү й амжилтад х ү р сэн байна. Тү ү нээс х о ёр жилийн дар аа у г бү тээлээр нь кино х ийсэн ажээ. Тү ү ний х о ёр дах ь р о ман “Таталцлын х у у ль” (Ru les o f Attrac- tio n )-ыгх этэр х ий х у вийнх аа амьдр алыг х ар у у лсан гэж шү ү мжилж байсан ч бу сад бү тээл шиг нь анх аар ал татаагү й юм. 4 1 насандаа Эллис шу у гиан тар ьсан ө ө р ийн гу р авдах ь р о ман бо ло х “Амер ик со лио то н”бү тээлээр ээ Амер икийн “Х” ангиллын бү тээл (зө вх ө н насанд х ү р эгчдэд зо р иу лсан) ту у р вигчдын х амгийн то м тө лө ө лө лд то о цо гдо х бо лсо н байна. Хо риг Бр ет Исто н Эллисийн “Амер ик со лио то н” р о ман х эвлэгдэх ээсээ ө мнө л “х эл ам