ᠪᠣᠯᠣᠳ ᠤᠨ ᠲᠡᠮᠳᠡᠭᠯᠡᠯ 《ᠠᠪᠤ ᠴᠡᠴᠡᠷᠯᠢᠭ ᠲᠤ ᠣᠷᠣᠭᠰᠠᠨ ᠨᠢ》 ᠳ᠋᠊ ᠭᠠᠷᠮᠠ .pdf
 Бо лдын тэмдэглэл 6 ду гаар сар ын 2 9 Ямар до гь вэ! Өнө ө дө р манай « сайн ду р ынх ан» бас нэг до гь ажил х ийлээ. Энэ ажлыгбр игадын дар га Бу ян гу ай х ү р тэл ү зээд сайшаасныг яах вэ. Лав Цэцгээд х о жим х элнэ дээ. Энэ нь чу лу у н го р тиг байв. Су р гу у льд х ү р тэл ийм го р тиг байдаг. Су мын дар га нэг ир ээд явах даах аалгаар нь гар ч байсан у даа бий юм. Энэ ч их до гь ажил даа. Манай « сайн ду р ынх ан» ер нь сү р х ий жаалу у д шү ү , ямар гэж бо дно « Сайн ду р ынх ан» гэдэг маань манай х о тын жаах анх ү ү х дү ү д юм. Энэ ажлыг х ийчих ээд, цө мий нь жагсаав. / За х эн х эн байна даа х ар ья. Би ер нь тэднийг дандаа ингэж жагсаадаг зантай. Цэвэлмаа багш х элэх дээ ямар ч ажилддэглэм жу р ам х эр эгтэй гэдэг. Тэгээд ч эд нар чинь су р гу у льд о р о о д х ү ү х дийн баяр аар заавал жагсана шү ү дээ. Тэгэх дээ х ө лө ө о ло х гү й байвал му у х ай л даа. Эр тнээс су р ч л байг! Хамгийнэх энд До ндо г зо гсо но . Цэр эн гу айн жаал л даа. Инээдтэй х ө гийн эр ээ. Нү ү р ээ у таах даа их ду р гү й. Одо о х ү р тэл бо гино цамц нь у р агдаад, тэр цо о р х о йго о р нь х алтар х о до о нь цу х у йна.Сө ө сгө р ү стэй, нү цгэн х ө лтэй. Хө лс нь го о жсо н у в у лаан цар айтай амьтан юм. Хар ин магту у штай нь ажилд их сайн. Сэтгэл нь нэг х ө длө х ө ө р ө ө ер дө ө л о о дго но со н ту гал шигбо лдо г ту л « у сыг» нь жаах ан х алаах гү й байх ыг бо до х х эр эгтэй юм. Тэр нэг х ө л дээр ээ нө гө ө х ө лө ө тавиад х а, х а, х а гэж х эзээ х эзээгү й инээх эд бэлэн зо гсчээ. Дар аа нь Даваа, их у у р тай,ү нэх ээр нямбай жаал. Тэгээд бу сад нь х амгийн бага Дар ь, Бар , Бо р гу р ав зо гсо но . Сайн х ү ү х дү ү д байгаа юм. Биднийг шу у гилдсаар бу у цны ажилд о р о х о д ямар шү ү инээдтэй явдал бо лдо г гэж бо дно .Зар им нь х ү р з аваад « машин» дээр (машин гэж манай х ө х адсага л даа) ачиж эх лэх эд зар им нэг зү ггү й нь адсага дээр гар ч то нго чно . Тэгээд л бө ө н х ашгир алдаан бо лно . Гэвч цагийндар аа х ар ах ад х о т цэв цэвэр . Тэр ү еэр х ү ү х дү ү д цө м гэр гэр тээ ө мнө ө тар аг тавиад су у ж байна. Зар имдаа бас нийлж цу гу у х ыг яах вэ. Би тэдэнд эр тээр ду у заав. Энэ ч го ё юм бо ло х байсан юм. Ажил тар ах даа би -Ду у заана! гээд -Та нар ү дийн х о нь х о то лсны дар аа яг энд цу глаар ай! гэж х о нины х ашааны ө мнө х зү лгийгзаалаа. -Тэгье, тэгье гэж тэд баяр лан дэвх цэцгээв. Яг энэ ёсо о р л цу глар лаа. Би тэдэнд ду у заах гэжх о о ло йго о засаад: -За со нсо ж бай! гээд « Мааму у нааш ир / Манайд х о ёу лаа то гло ё Аав ээж х о ёр ын Авчир сан то гло о м бий шү ү .» Тэд о ло н янзын х о о ло йго о р ө р гө н авлаа. Ду у лж байгааг нь х ар ах ад бү р их со нин. Зар им ньнар анд нү д нь гялбаад тас аньчих сан аялна. Зар им нь х аа тэр тээ х о л тийш шир тэн юм х ар на. Гу р ав дах ь нь х у р у у гаар аа о р о лдо ж нө гө ө гө ө элэглэнэ. Хэд дах ин ду у лсны дар аа би ө ө р ө өтэднээр ду у лу у лаад чагнасанд нэг нь: « Маамаа, маамаа» гэж байх ад нө гө ө нь: « Мө ө мө ө , мө ө нө ө » , гэж гу р ав дах ь нь бү р шал о ндо о :« Би то гло о м то гло но до о на, на, на!» гэнэ. Энэ у даад над ямар ч у р ам байх гү й байсан ту л тэднийг тар цгаа! гэсэнд тэд шу у гилдан тал талтийш гү йлдлээ. Би гэр р ү ү гээ у р ам му у тай алх ав. Цэцгээ надад нэг л юманд го мдо о д байх шиг. Би яачих сан юм бо л о о ?! Яагаад ч юм бэ, Цэцгээтэй у у лзаад яр иад су у маар санагдах юм. Тэр цо во о сайн о х ин до о .Одо о ө дийд Цэцгээ Улаанбаатар х о то д алх аж яваа. Тэнд наадам бо ло х гээд л ө дий тө дий х ү ү х дү ү д ийш тийшээ гү йлдээд. гимнастикийнх ан го лын цэнгэлдэх ийн тэнд цэцэг бо ло нсу р гу у лилж байгаа даа. Ху р дан мо р иных о н сэтгэл нь х ө дө лсө н у р амтай сайх ан яваа бо ло в у у . Нээр ээ тийм байдаг, Гадаа су у гаад тэмдэглэл х ө тлө х ө д их аятайх ан юмаа. Салх и сэвэлзээд, тэр тээ энгэр т х о ньмайлалдах нь х ө гжим шиг. Гэнэт миний сэтгэл аягү й их х ө дө ллө ө . Ер ө ө сө ө юм бо лго ныг л су р ах юмсан. Нээр ээ шү ү , х ү н л юу х ийж чаддаг байна цө мийг. Машин бар ьж, у лайр ч байгаа тэнгэр ийн тэр тээ х о лын х аяа х ү р эх юмсан. Бас о нго цны жо ло о чбо ло х со н. Эсвэл ту н сү р х ий аду у чин бо ло х со н. Ээ нээр ээ, манай ангийн х ү ү х дү ү д мар гааш эмнэг су р гана гэсэн шү ү дээ. Очъё байз. Эмнэг су р гах ямар до гь байдаг гэж бо дно . Ёсто йсайх ан. / Тэмдэглэлийнх ээ дэвтр ийг би х у мх ив. Мо р ио авчир ч ар гамжаад ү дийн саамнаас ө мнө эмнэгсу р гагчид дээр о чих о о р шийдэв. 6 ду гаар сар ын 3 0 . Уг нь энэ явдал аятайх наар эх элсэн юм. Намайг цавьдар мо р ио ташу у р дсаар То со нгийнаманд о чих о д аду у чид аду у гаа х у р аачих аад Балдан Ду гар нар ир чих сэн байлаа. -Сайн байцгаана у у ? гээд би тэдэнтэйгээ у у лзсандаа баяр лаж -Эмнэг су р гах нь у у ? гэж асу у в. -Хар ж байгаа биз дээ, яах гэж ир сэн байна? гэж Балдан х ялалзаад: -Чи х ар ах гэж ир эв ү ү ? гэж асу у в. -Юу ны чинь х ар ах ! Би бас эмнэг бу лгиу лна гэсэнд Балдан, Ду гар у р у у х ар ж намайг заанх ө х р ө ө д -Хар аач дээ, энэнийг. эмэгтэй жаал байж бас эмнэг су р гах юм гэнэ шү ү . Тэнэг. гэв. Миний у у р х ү р лээ. Яагаад би эмэгтэй байдаг билээ гэж Балдан у р у у давшилсанд тэр : -Чам шиг, ямаа сааж, то р нэх эж су у даг эр эгтэй жаал байна у у даа, ү гү й юу ? гэсэнд Ду гар ; -Бо ль, Балдаан гэж х о р игло в. Би у чир гү й их го мдло о . Би ту сгү й юм юу х ийсэн юм. Миний ажил чинь тэгж х ү н х ийдэггү йажил юм у у . Хачин юм даа. Улсу у д намайг магтдаг байх ад Балдан х ар ин эмэгтэй х ү н гэж элэглэнэ гэнээ. Тэр ө ө р ө ө тэгээд юу х ийсэн юм бэ? -Еэ му у эмэгтэй жаал! Би чамайг яах ч ү гү й л дээ. Эмэгтэй х ү нд гэм х о р х ү р гэх му у х ай. Эндээс х ар ин яв яв. Битгийэмнэг у на. Чамд ө гө х ч ү гү й, чадах ч биш гээд Балдан х азаар бар ьж аду у чид у р у у явлаа. Энэ бү х ү гэнд би го мдсо н бо ло вч аду у чдын дэр гэд о чив. Балдан нэг эмнэг дээр мо р до о д тэрнь цо вх чин бу лгиж мань эр г инээмсэглэнэ. Үнэндээ ч надад Балдан шиг тэсэх тэсвэр бага бо ло х о о мэдсэн юм. Гэвч тэгж бу лгиу лах ыг маш их х ү сэж байв. Ду гар ыг нэг эмнэг дээрмо р до н тал тийш то нго чу у лж о дсо ны дар аагаар , би Сү р эн гу айд о чо о д -Надад нэг мо р ь ө гө ө ч, би бу лгиу лж ү зье! гэж гу йв. Сү р эн гу ай над р у у гайх сан мэтто о мсо р гү й шир вээд -Үзэх ээ?!. гэж асу у снаа -Эмнэг гэдэг чинь ч чиний цавьдар мо р ь шиг « х о нь» биш дээ х ө . Тэгж санааны зо р го о рү зү ү лээд ч байдаг юм биш гээд ө гсө нгү й. Би тэнд Ду гар , Балдан х о ёр ыг л х ар аад зо гсо о д байлаа. Үнэндээ тэд сайн бу лгиу лж байв. -Энэ х ү ү х дү ү дийг нэгдлийн дар га ө ө р ө ө яву у лсан юм гэж Сү р эн гу ай аду у чин ө вгө н гу айдх элээд -Айх тар х ү ү х дү ү д. гэв. Нэг л мэдэх эд ү д бо ло о д аль х эдийн х о нь х о тло х бо лчих со н байлаа. Бисандр ан мо р индо о мо р до в. Өнө ө др ийн то х ио лдсо н бү х л явдал над го мдо лто й байв. Сү р эн гу ай ч, Балдан ч цө м намайгэмэгтэй жаал гэж элэглэснээс тэгсэн юм шиг, яр иагү й энэ л у чр аас намайг эмнэг у нах аас татгалзсан шиг бо до гдо но . Тэгээд тэнд до о глу у лсандаа бү р их го мдо в. Би замаар аажу у х ангэлдэр ч явав. Гэнэт замд мо р ь бу лгиу лж чадах эсэх ээ ү зэх со нир х о л намайг х ө гжө ө в. Эр гэж о чъё гэвч, х о ньх о то лж байгаа бо ло х о о р ээж минь тэр о ло н х о нио ганцаар аа дийлэх гү й ядар на гээд, яавч х ар илгү й бо ло х гү й. Гэтэл мо р ь бу лгиу лж ү зэх х ү сэл намайг то гто ж байлгах ар гагү й бо ло в. Энэх эн ү ед л миний то лго йд му ндаг го ё бо до л о р ло о . Ямар до гь бо до л о р со н гэж бо дно о ! Биташу у р аа авч цавьдар мо р иных о о сү ү лийн у гаар х атгав. Мо р ь чих ээ со о то йлго н х эсэг х о лбилзо н х ө дө лснө ө гэнэт о гло ү ср эн бу лгиж гар ав. Ташу у р аа би алдаж о р х ило о . Тү ү нийсу р ан ү зү ү р нь мо р ины сү ү лэнд х авчу у лагдсан юм байжээ. Эх лээд то нго чих о д нь надад баяр лах сэтгэл тө р ж байсан бо ло вч гижиг нь х ө дө лж сандар сан мо р ь х эд дэвх эцсэнээ яахийх ийн завдал ө гө лгү й зү лгэн дээр / шидчих лээ. Тэгээд л мо р ин тө вө р гө ө н со нсо гдо в. Намайг То лго йго о бар ьсаар бо со ж ир эх эд цавьдар мо р ь эмээлээ гэдсэн до о р о о авч,Баянго лын тэр тээ тал ө ө д давх иж яваа х ар агдав. Тү ү нийг х ар ах , ө ө р ийнх ө ө энэ тэнэг явдлыг бо до х гэдэг надад ямар х ачин байсан гэж санана. Хэр эв миний тэнэглэснийг Цэцгээ х ар санбо л яах байсан бо л о о ! Ер нь у лсу у д мэдсэн бо л юу гэж бо до х байв. Өнө ө х нэг магтагдаад байсан саальчин х ү ү чинь ингэдэг х у н байсан юм бий гэж лав инээлдэхбайсан бо ло в у у . Би тэр тээд х аягдсан ташу у р аа авч алх ав. Нү ү р ам шо р о о бо ло о д х ө л х ө ндү ү р лэж байлаа. Шар ваар аа сө х ө ө д ү зэх эд шилбэ минь х ө х ө р ч х эсэг газар шалбар чээ.Унах даа л чу лу у нд цо х исо н нь тэр биз. Би до го лсх ийн гэр р ү ү гээ алх ав. Гэр маш х о л байлаа. Явах ту там х ө л минь эмзэглэж, у лам ө вдө нө . Яар ах гү й бо л бо ло х гү й байв. Ээж ө дийд х о ниосааж байгаа. Настай бо лсо н х ү н, тэгээд ганцаар аа тэр о ло н х о нийг яаж сааж дийлэх вэ дээ. Ээжийгээ, би ө р ө вдө в. Аав надад найдаж ө дий о ло н х о нь нэгдлээсээ авсан. Намайг л бү х итгэлээ гэж о ло н х ү ндяр ьсан. Тэгтэл би энд ямар ч юм бо ло о гү й байх ад мо р ио зо р иу д ү р гээгээд тү ү нээсээ бо лж у начих аад ингээд явж байдаг. Одо о яанаа! Намайг саар ал мо р ьто й ах гү йцэж ир лээ. Энэ ах ихсайх ан зантай, инээдтэй, х ө гийн юм яр ьж, х ү н их инээлгэдэг, надаас жаах ан ө ндө р ну р у у тай (го ё цү нх тэй) бо р нү дтэй, ө р гө н х ө мсө гтэй х ү н байв. -Дү ү х аачих нь вэ? гэж асу у снаа: - Яагаад до го ло о в? Мо р ино о с о йчо о юу ? гэж х эллээ. Тийм гэж би то лго й до х ив. -Чу лу у тын х о нины су у р ь дээр о чих гэсэн юм. Манайх тэнд байдаг гэсэнд. -Еэ тэгвэл до р о чих юм байна гэж тэр ах х элээд -Алив су ндал. Давх иад бу у чих ъя гэв. Би тү ү ний ар д су ндалдаж ах гу ай мо р ио ташу у р дав. -Хо ёу л цо гиу лая. Тэгэх гү й бо л чамд эвгү й байж магадгү й гээд тэр ах ө вө г ө вө г цо гиу лав. -Хө ө е жаал аа, чи Бо лд гэдэг х ү ү г таних у у ? гэж тэр асу у в. Ямар Бо лд? гэж намайг асу у санд, -Хо ньчин Шар ав гу айн х ү ү Бо лд. саальчин гэсэнд ө ө р ийнх ө ө нэр ийг со нсо ж нү ү р у лайх шигбо ло в. Тэгээд энэ х ү н яах гэсэн юм бо л гэж бо до о д: -Та яах нь вэ? гэвэл, -Би тү ү нтэй у у лзах гэсэн юм. Пио нер ийн со нинд тэр сайн х ү ү г бичиж, зу р гийг нь тавих ёсто й юм. Яагаад гэвэл тэр чиньээжтэйгээ элбэж зу ных аа амр алтаар 3 0 0 х о нь сааж их ажил х ийж байгаа х ү н юм байна шү ү дээ гээд -Чи таних у у ? Ямар шү ү х ү ү х эд вэ? Нэг х о то нд байдаг у у ? гэв. Надад х элэх ү г алга. Нү ү р миньлав маш их у лайсан байх . Би юу ч гэж х элсэнгү й. -Чи яав аа? гэснээ тэр гайх сан янзтай, -Таних гү й юу ? Яагаад ду у гү й байна? гэлээ. Би ар га о лдо х гү й тү гдэр снээ -Бо лдыг би таних гү й. гэж су лх ан ду у гар аад мо р ино о с бу у чих ав. -Хү ү е жаал аа чи яасан х ө гийн эр вэ? Юу нд мо р ино о с бу у чих ав гээд -Яах вэ дээ. Таних гү й бо л таних гү й л биз. Чи ө ө р ө ө Чу лу у т у р у у о чно гэсэн шү ү дээ. Бих ү р гээд ө гье гэж тэр ах шалав. -Үгү й би тэнд о чих гү й! гэж зө р ө ө д дар аа нь х эсэг ду у гү й зо гссо но о : -Ах аа тэр , Бо лд чинь. Бо лд чинь байна шү ү дээ му у х ү ү х эд. Тийм со нинд бичмээр сайнжаал биш гэлээ. -Яагаад сайн жаал биш гэж? Тэр ах надаас бү р нэг сайн со нсо о д авъя гэсэн шиг^] мо р ино о со о бу у ж ир эв. / -За х эл, яагаад тэр му у жаал юм бэ? -Му у жаал, му у жаал. яагаад гэвэл. му у жаал гэх ээс ө ө р ү г надаас даанч гар сангү й. Би айжтэвдэж х ө лс го о жо о д нү ү р у лайж байв. -Битгий надаас зо в гээд тэр ах : -Чиний нэр х эн бэ? гэж гэнэт асу у в. Энэ ү г намайг цо чо о ло о . Юу гэж х элэх ээ би мэдэх гү й бү р тэвдээд эцэст нь миний амнаас« Бо лд» гэсэн ү г намайг х элье гэж бо до о гү й байх ад яагаад ч юм гар чих ав. -Уу х ай Бо лд гэнээ? гээд ах гу ай со нир х о ж -Ово г. о во г. гэснээ би -1 1 1 . LLL шар -ав, гэв. -За ингэх лээр тэр х ү ү чи ө ө р ө ө байжээ гээд: -Надаас битгий зо в. Аль вэ явъя. Танайд о чъё. Би тү ү ний х о йно о с дагалаа. 6 ду гаар сар ыт 3 0 Уг нь бо л х о нь х эдийн бэлчээр т байх цагаар би гэр тээ ир лээ. Хо нь х о то ндо о х ашаатай, эжийминь бү р х ө лө р чих сө н сандр ан бар ин х о нио сааж байв. Намайг х ү нтэй су ндалдаад ир снийг мэдмэгц гү йж тэвр эн аваад -Хү ү минь юу бо ло в чи чинь, мо р ино о со о у начих аа юу ? гэж ү нсэв. -Зү гээр ! Ээжээ гээд би: -Цавьдар мо р ь юмнаас ү р гээд надыг чу лу у дчих сан юм. Юу ч бо ло о гү й гэж то о х гү й янзтайду у гар снаа: -Алив би ту салъя ээжээ, гээд гар аа у гаах гэж гэр у р у у гү йв. -Ах аа та манайд х ү лээж байгаар ай гэх эд минь тэр инээмсэглэж -Тэгэлгү й яах вэ. Чи ажлаа х ий х ий! гэв. Бид х о ёр замдаа их юм яр ьсан л даа. Тэр ах « Пио нер ийн ү нэн» со нины су р валжлагч юм гэнэ.Намайг х у вингаа аваад г саалийнх аа х у вцсыг ө мсө ө д гар ч ир эх эд ах о ло н у даа зу р гийг минь аваад -За Бо лд о о ! Би х ү лээе гээд гэр т о р со н юм. Ээж минь зө ндө ө ядар сан байжээ. Ар га ч у гү й шү ү дээ. Саалийн сү ү лчээр х о нио бэлчээгээдгэр тээ о р ж ах ад би х о нь яагаад саах бо лсно о , мө н юм бо лго ныг су р ах сан гэж х ү сдэгээ цө мийг яр ьж ө гвө л: -Манай ангийн Цэцгээ ч бас тэгж бо ддо г. Тэр их сү р х ий о х ин байгаа юм. Би нэг ч у даа гэр ээрнь о чо о гү й. Лав х о нь мал сааж, ээждээ их ту салдаг байх гэж яр ьсан юм. 7 ду гаар сар ын 6 . Хэдэн ө дө р ө нгө р лө ө . Би х у у чнаар аа л ажиллаад байв. Цавьдар мо р ийг минь Гэндэн гу айавчир ч ө глө ө . Аав яваад эвдэр ч бу даа бо лсо н эмээлийн сэгийг ө чигдө р То со нгийн зү ү н х яр аас авчир сан. Тэр эмээлийг гэр ийн х аяа у р у у у р ам му у тай нь ар гагү й шидсэнээ: -Хайр ан эмээл, нэгдлийн юм шү ү дээ! гэсэн юм. Ингэж х элснээс намайг нэг цо х ио д авсан ньилү ү байв. Гишү ү н нь нэгдлийнх ээ юмыг х ичнээн х айр ладаг гэж бо дно . Энэ чинь то м гар з шү ү .Гэтэл тэр гар зыг би х ийсэн байдаг. Му у х айяа. Бас су р валжлагч ах гу айд би х у длаа х элжцавьдар мо р ь ү р гээд чу лу у дчих сан гэж х элсэн. Үнэндээ бо л тийм биш байдаг. Нү ү р минь х алу у о р гиж ө ө р ийгө ө зэмлэв, Тэгээд у р амгү йх эн санаа алдан су у гаа аавынх аа дэр гэд о чиж -Аав аа! гэж зө ө лх нө ө р ду у дав. -Юу гээв х ү ү минь! гэж аав асу у в. -Миний бу р у у .гээд би: -Намайг у у чил, би му у х ү н гэж х амаг бо лсо н явдлыг цө мийг то о чло о . Аав миний ү гийг со нсо о д х ө мсө г зангидан х эсэг су у снаа -За яах вэ бу р у у гаа х ү лээсэн чинь сайн. Одо о х ар ин бу р у у х эр эг х ийснийх ээ х ар иу д амласанү ү р гээ биелү ү лэх х эр эгтэй гэв. / Бу р у у гаа нэгэнт х ү лээчих лээр до то р ямар сайх ан бо лдо г гэж санана. Би баяр лан х ө гжиж гү йнгар аад ө нө ө х сайн ду р ынх ныгаа ду у даж цу глу у лаад эр тээр ээс х о йш цэвэр лээгү й х о то о зааж: -Машин бэлтгэ! Ажилдаа о р о о д! гэж ту шаалаа. Хү ү х дү ү д х о нины х ашаа у р у у х ашгир алдангү йлдэв. Цэцгээ ир эх гү й бо ло х о о р би бү р у йдаж о р х ило о . Эр тээр ээс х о йш о ло н х о но жээ. Бо лсо н бү х явдлыг Цэцгээдээ яр имаар байв. Цэцгээ х о тын со нин, тэнд юу юу ү зсэнээ лавяр ина даа. Нээр ээ би тү ү нээс